In De Castricummer van woensdag 7 juni heeft PWN haar natuurontwikkelingsplan bekendgemaakt voor het zanderijgebied vanaf het Juttersmuseum tot en met de parkeerplaats in de bosrijke duinrand. In die publicatie wordt enkele keren het Oer-IJ genoemd. PWN heeft een brochure uitgebracht en op internet geplaatst met als titel ‘Een vleugje Oer-IJ terug in de Zanderij’. Maar dit project verbinden met het Oer-IJ vindt de Stichting tot behoud van natuurlijke en cultuurhistorische waarden in de Alkmaardermeeromgeving misleidend en een vorm van landschapsvervalsing.

,,Met het genoemde inrichtingsplan wordt een stuk duinkwellandschap gecreëerd en dat heeft niets te maken met het onderliggende Oer-IJ deltalandschap.” Aan het woord is Ernst Mooij van de stichting: ,,Na het dichtzanden van de monding van het Oer-IJ traden er in de middeleeuwen zandverstuivingen op en kwamen de jonge duinen tot stand die ook het mondingsgebied bedekten. De gevormde duinen hielden veel regenwater vast. De binnenduinrand is van oorsprong een natte zone. Dat komt doordat hier het grondwater als kwelwater uit de grond komt. Om natte voeten te voorkomen, werd het overtollige water in de binnenduinrand al van oudsher afgevoerd door middel van duinrellen; speciaal gegraven ondiepe watergangen.”

,,Door de hoge waterdruk in de duinen, kon het schone duinwater via duinrellen tot ver de lager gelegen polder instromen. In de eerste helft van de 20e eeuw zorgde het onttrekken van grondwater voor de drinkwatervoorziening voor verdroging van de duinen, waardoor veel duinrellen geen functie meer hadden en zijn verwaarloosd of gedempt. Ook zijn veel duinrellen verdwenen door verstedelijking en door het afgraven van de duinen voor zandwinning, zoals de Zanderij. Sinds er nauwelijks nog grondwater voor de drinkwaterwinning wordt onttrokken, stijgt grondwaterstand in de duinen en stroomt het kwelwater weer af. Oude duinrellen worden ontgraven en het beheer wordt verbeterd. De hoeveelheid water in een duinrel wisselt per seizoen. In de winter en het voorjaar stroomt er meer water doorheen vanwege de hoge grondwaterstand. In de zomer is de grondwaterstand een stuk lager en vallen sommige duinrellen volledig droog. Er wordt een duinkwellandschap gecreëerd en dat heeft niets te maken met het onderliggende Oer-IJ deltalandschap.”