Castricum – De stolpboerderij is een icoon van de provincie Noord-Holland. Zo’n vijfhonderd jaar geleden ontstond dit type boerderij in deze provincie. Adviesorganisatie MOOI Noord-Holland heeft in opdracht van de provincie een inventarisatie gemaakt van alle nog aanwezige stolpen in Noord-Holland. Zij vonden 4846 stolpboerderijen, waarvan 767 een wettelijk beschermd monument zijn. Eén ervan is Cronenburg aan de Heemstederweg. Herontwikkeling tot woningen moet de in verval geraakte stolpboerderij redden van de ondergang.

Boerderij Cronenburg is opvallend gelegen midden in het uitgestrekte weiland. Historisch onderzoek heeft aangetoond dat deze kapitale boerderij is gebouwd rond 1695. Bij de bouw is gebruikt gemaakt van bakstenen van het verwoeste kasteel Cronenburg, dat vlakbij de boerderij stond. Door de eeuwen heen is Cronenburg vele malen verbouwd. De centrale houten draagconstructie en delen van de muren stammen echter nog uit de 17de eeuw en zijn nooit vervangen. Cronenburg is een provinciaal monument.

Slechte staat

Door langdurige leegstand verkeert het gebouw al een aantal jaren in slechte staat. Er zitten gaten in het rieten dak en draagmuren zijn ontzet. Als dit voortduurt dreigt het gebouw onherstelbare schade op te lopen. Maar er gloort hoop. De eigenaren van Cronenburg hebben een gedetailleerd plan voor hergebruik ontwikkeld, dat door de experts van MOOI Noord-Holland wordt ondersteund. Het plan houdt in dat binnenin de boerderij drie ruime woonappartementen worden gerealiseerd. Daarbij blijven alle karakteristieke historische bouwelementen van de stolp intact, zoals vereist is voor een gebouw met de status van monument.

Lange ambtelijke weg

Dit nieuwe plan is het startpunt van een lange ambtelijke weg. Zo moet het worden goedgekeurd door provincie en gemeente. En omdat het gebruik van het pand verandert van bedrijfspand (boerderij) in woningen, moet men het bestemmingsplan aanpassen: een ingewikkelde procedure. Dit gaat minstens een jaar duren. Pas als dit achter de rug is, kan de verbouwing beginnen en is de oude stolp gered. De Stichting Alkmaardermeeromgeving is één van de organisaties die zich zorgen maken over het verval van Cronenburg. Zij roept gemeente en provincie op om te helpen het verdere verval van Cronenburg te stoppen en een mee te werken aan de nieuwe bestemming voor dit provinciaal monument. (Foto: Ernst Mooij)