Verwarring over sociale huur: ‘oude criteria tellen nauwelijks’

Castricum – Sociale huurwoningen worden mondjesmaat bijgebouwd in de gemeente, over de containerwoningen is gesteggel. Criteria van voor 2014 – gebonden zijn aan de regio of geboren in de gemeente – geven geen voorrang meer op een huurwoning.

Door Ans Pelzer

Steeds weer duikt in gesprekken over sociale huur duiken dezelfde argumenten op: ,,Ik (of onze kinderen) zijn hier geboren, dus wij hebben eerder recht op een sociale huurwoning.’’ Of: ,,Ik woon hier al heel lang en ik ben economisch gebonden.’’ Dat doet er niet meer toe. Uitgangspunt bij toewijzing van sociale huurwoningen is de Huisvestingswet uit 2014, de vrijheid van vestiging zoals afgesproken in Europese verdragen.

Toewijzing

De toewijzing van sociale huur is in regio’s ondergebracht. Castricummers schrijven zich in bij de Sociale Verhuurders Noord Kennemerland (SVNK). Het zoek- en toewijzingsgebied is de regio Noord-Kennemerland, waar onder andere Alkmaar, Bergen, Heerhugowaard en Heiloo onder vallen. Voorkeur uitspreken kan, maar daar hoort een langere wachttijd bij. Inschrijfduur is bepalend. Inwoners van gemeenten buiten de regio, uit Maastricht of Groningen, kunnen zich ook inschrijven bij de SVNK en daardoor eerder een huis toegewezen krijgen dan een woningzoekende uit de regio. Gezinnen met een inkomen boven de 40.024 euro komen niet in aanmerking voor een sociale huurwoning.

Wie krijgt voorrang?

Er is beperkte ruimte om voorrang voor bepaalde groepen te creëren. Landelijk zijn afspraken gemaakt over welke groepen voorrang hebben. Dat zijn mensen uit Blijf van Mijn Lijf-huizen, mantelzorgers, statushouders en mensen die uitstromen uit zorg of opvanginstellingen. Castricum schafte de voorrang voor statushouders af. Een klein deel van de woningen wordt hierdoor direct toegewezen aan deze doelgroepen.

Urgenties

Daarnaast kunnen gemeenten groepen toevoegen in de lokale verordening die voorrang krijgen. In Castricum zijn dat bijvoorbeeld urgenten, huurders die te groot of te klein wonen, jongeren en ouderen. Samen kan dat nooit meer dan 25 procent van de vrijkomende sociale woningvoorraad zijn in een gemeente. Volgens een woordvoerder van de gemeente Castricum zijn er tot september 2021 vier urgenties afgegeven. Een urgentie op medische gronden, twee op sociale gronden en eentje vanwege een calamiteit.

Containerwoningen

Bij de redactie van deze krant komen geregeld klachten binnen over het feit dat jongeren onder de 23 jaar niet in aanmerking komen voor de flexwoningen. Ze krijgen geen huursubsidie: jongeren komen daarvoor alleen in aanmerking als de huurprijs lager is dan 442 euro. De huurprijs van 500 euro exclusief is gebaseerd op de gedachte dat mensen huursubsidie krijgen. De verhuur van de containerwoningen is in handen van een private partij, zo laat Kennemer Wonen weten. Zou je het normeringssysteem van corporaties hanteren, dan kom je uit op een huurprijs van 250 euro. Maar voor private partijen gelden andere regels dan voor woningbouwcoöperaties. Een hoge huur, maar wel huursubsidie incalculeren in die hoge huurprijs.

Huursubsidie

Huursubsidie is een bijdrage van de Nederlandse overheid voor mensen met een laag inkomen om hun huur deels terug te krijgen. De particuliere sector heeft niets te maken met wet- en regelgeving maar rekent met de huurprijzen wel op een collectieve voorziening als de huursubsidie. De toewijzing van sociale huurwoningen is bij woningbouwcoöperaties transparant. Men weet welke regels er gelden om in aanmerking te komen voor een woning en in welke volgorde met die toepast. Een private partij beslist grotendeels zelf aan wie de woningen worden toegewezen. Met een globale opdracht van de gemeente, zoals dat een derde van de woningen aan jongeren verhuurd zou moeten worden.

Sociaal of vrije sector?

Een deel van de sociale huurwoningen wordt verkocht of omgezet naar huurwoningen in de vrije sector, waar hogere huurprijzen bij horen. Een woordvoerder van Kennemer Wonen stelt dat verkopen maar mondjesmaat gebeurd. ,,Alleen hele grote woningen of ‘losse’ huizen verkopen we. Wel worden meerdere woningen, zoals op de Plantenhove of de Bloemen, omgezet naar vrije sector woningen. Mensen worden niet uit hun huis gezet, omzetten kan pas als de woning vrijkomt. Dat doen we om de woningen beter te laten aansluiten bij de vraag.”

Er is meer behoefte aan woningen voor eenpersoonshuishoudens. Kennemer Wonen zegt daarover: ,,Er is weinig vraag naar grote woningen voor gezinnen. Dus die woningen gaan naar de vrije sector. Deze woningen zijn met name bedoeld voor de middeninkomens. Huishoudens met inkomens dat boven de sociale huurgrens ligt, maar ook weer niet zo hoog zijn dat ze gemakkelijk een huis kunnen kopen. De grens voor het maximale inkomen ligt op ongeveer 60.000 euro huishoudinkomen. We geven daarbij voorrang aan huurders die een sociale huurwoning achterlaten én aan mensen uit de gemeente of regio van SVNK, om zo de doorstroming te bevorderen.”

Heeft u vragen, opmerkingen en/of commentaar over sociale huurwoningen? Mail naar redactie@castricummer.nl.

Op de foto:
Woningcomplex Duc van Tol in Limmen. (Foto: aangeleverd)