Castricum – Na alle kritiek op de kwaliteit en veiligheid van jeugdzorg in Antonius, klampt de gemeenteraad zich vast aan de laatste strohalm om te voorkomen dat het college instemt met contractverlenging. Donderdagavond ging de commissie hierover in debat, maar dat kwam niet tot een afronding. Afgelopen dinsdagavond werden de discussies voortgezet, maar op voorhand wordt er geen verrassende uitslag verwacht.

Door Hans Boot

In de media wordt al maanden volop geschreven over de jeugdzorg in kindertehuis Antonius in Bakkum, waarvoor fractievoorzitter Roel Beems (CKenG) op 24 september een themabijeenkomst organiseerde. Daar kwam kritiek op, maar het leidde ook tot een debat in de raadscommissie van 22 oktober, waar drie insprekers uitvoerig aan het woord kwamen en de raadsleden daardoor minder spreektijd hadden. Voorzitter Rob Dekker (VVD) hoopte in zijn opening op een conclusie aan het eind van de avond. Tevergeefs, want toen hadden zeven fracties hun zegje nog niet kunnen doen.

‘Vals spel’

Meike Terhorst, jeugdadvocate uit Alkmaar, sprak als eerste in op persoonlijke titel en zei onder meer: ,,Horizon heeft vals spel gespeeld bij de aanbesteding en de gemeenteraden zijn buitenspel gezet. Jeugdbescherming kan ook kiezen voor Parlan, dat nu het loodje moet leggen. De gemeente Castricum staat het vrij om haar eigen weg te gaan en is niet gebonden aan het contract waarmee zeventien colleges al akkoord zijn gegaan. Castricum betaalt nu een paar ton meer dan voor de aanbesteding. De beste optie is om met meerdere zorgaanbieders door te gaan”. Volgens de advocate hadden de colleges afgesproken om alle informatie langs één kanaal te laten verlopen, waardoor financiële gegevens niet bij de raden terechtkwam. Op de vraag van Tino Klein (Forza!) wat de juridische consequenties zijn als Castricum alleen doorgaat, moest zij het antwoord echter schuldig blijven, omdat de stukken daarover ontbraken.

‘Verbeteringen’

Als tweede inspreker kreeg Sophie de Valk van Horizon het woord. Zij begon met een toelichting op JeugdzorgPlus en de aanbesteding waarvoor de instelling opdracht heeft gekregen: ,,Wij werken vanuit de kracht van het gezin en streven ernaar kinderen niet langer dan drie maanden in gesloten opvang te laten zitten. Ook geloven wij in de veiligheid van toezichthouders en niet van een gebouw. De resultaten zijn goed te noemen en wij zijn in staat zijn om vanaf januari alles conform de aanbesteding uit te voeren.” Als Hannie Lutke Schipholt (GroenLinks) de spreekster vervolgens wijst op de kritiek in het boek ‘Kinderen van de staat’ van Hélène van Beek en dat er nog veel ontbreekt, is het antwoord dat ‘er hard gewerkt is aan verbeteringen’.

Roel Beems (CKenG) stelde De Valk een aantal vragen over geheimzinnigheid rond kinderen in de jeugdzorgplusinstelling Harreveld (bij Doetinchem) en zei dat Midgaard in Den Haag tegen dezelfde problemen opliep als Horizon. Volgens Beems zouden op vragen van de raad in Den Haag maar halve antwoorden zijn gegeven.

Marjon van de Ven, wethouder uit Hoorn, sprak namens de colleges in de regio kop Noord-Holland als derde in. Zij verkondigde het streven om te transformeren en innoveren en sprak de wens uit dat ook Castricum het vertrouwen in Horizon wil uitspreken.

‘Ongekend negativisme’

Daarna was er ruimte voor een levendig debat. Lutke Schipholt trapte af met een betoog in vier delen, waarin alle missers de revue passeerden. Haar partij ging akkoord met verlenging van het contract als aan diverse voorwaarden wordt voldaan. Zo moet Horizon de beloftes in de komende twee jaar waarmaken en is een extra vestiging vereist in de regio voor kinderen die zwaardere hulp nodig hebben. GroenLinks kondigde aan met een motie te komen, zodat de raad mag meepraten over de geboden hulp en de financiering daarvan.

Ook Roel Beems liet van zich horen: ,,Er zijn ons knollen voor citroenen verkocht. Alles is fout gegaan wat er maar fout kon gaan. Hoe ingewikkelder het dossier, hoe minder erover wordt gesproken. Er was geen geschikt gebouw en er stond geen opgeleid team. Kinderen liepen weg en men wist niet waar ze waren. Diverse instanties trokken aan de bel, maar werden met een kluitje in het riet gestuurd. Waarom zijn de stukken zo geheim en wat heeft het college te verbergen? Horizon is vooral een geoliede marketingaanbieder in plaats van een zorgaanbieder. CKenG komt met moties om eerst te evalueren en dan pas nieuwe contracten aan te gaan.”

Vervolgens was er nog een kwartier spreektijd, waarin nog acht fracties aan de beurt moesten komen. Alleen Mariska El Ouni (D66) kon daar nog gebruik van maken. Ook dit raadslid zette de zaken nog eens op een rijtje en vond dat er voortaan structureel en scherp gemonitord moet worden. Zij vond ook dat er progressie was gemaakt en had vertrouwen in de verdere aanpak van de zorgverlening. Opvallend was de kritiek van El Ouni op het boek van Hélène van Beek, dat volgens het raadslid werd gekenmerkt door ‘een ongekend negativisme’.

Vervolg

Toen het bijna kwart voor elf was en de raadsvergadering wachtte, deed Rob Dekker het voorstel om op dinsdagavond 27 oktober opnieuw bij elkaar te komen. Dat vond burgemeester Mans ‘zeer verstandig’, maar hij liet daarbij weten ‘dat de besluitvorming van het college over dit onderwerp was gepland voor de ochtend op diezelfde dag’. Wethouder Ron de Haan zag dat niet als knelpunt en vond dat het debat ook wel na het besluit kon worden gevoerd. Mans wees de portefeuillehouder erop dat dit ‘geen democratische volgorde was en dat het collegebesluit dus na dinsdag wordt genomen’.

Op grond van de discussies tot nu toe en het feit dat er ook in dit geval geen goedkeuring van de raad is vereist, wordt de kans klein geacht dat het college zich niet aansluit bij de zeventien gemeenten die al hebben ingestemd met verlenging van het huidige jeugdzorgcontract.