Castricum – Wandelend in het gebied dat begrensd wordt door Castricum, Heemskerk en Uitgeest kan het niemand ontgaan: in het voorjaar lijken de weilanden nog sterk op het weiland dat ouderen zich uit hun jeugd herinneren: vol met bloemen, vogels en vogelgeluiden. Na bestudering van een serie artikelen in het agrarisch magazine Foodlog* blijkt de conclusie meer dan juist: De Castricummer polder telt aanzienlijk meer vogels dan de landelijke gemiddelden. Ook ten opzichte van de provincie Noord-Holland blijken de tellingen beduidend positiever.
Het gebied van de particuliere natuurbeheerder Stichting De Hooge Weide telt per hectare veruit de meeste territoria van weidevogels. Waar in het gangbare boerenland 27 territoria per 100 hectare worden geteld, werden op de terreinen van De Hooge Weide maar liefst 260 paartjes geteld. Ook in de vergelijking met doelgericht beheerd boerenland en met soortgelijk beheerde natuurgebieden zijn de aantallen voor de Castricummer polder beduidend beter. De beschikbare gegevens dateren uit 2020 en zijn afkomstig uit recent gepubliceerd onderzoek. Sindsdien zijn de aantallen nog verder verbeterd. Waar landelijk en in de provincie nog een (soms forse) teruggang te zien is, scoorde De Hooge Weide in 2023 aanzienlijk meer broedvogels dan in voorgaande jaren.
Voorwaarden voor succesvol weidevogelbeheer
Voor de kleine groep vrijwilligers die het beheer over deze weilanden voert betekent dit een fantastisch resultaat en een beloning voor het vele werk dat hier vooral in het broedseizoen moet worden verricht. Om te slagen in succesvol weidevogelbeheer gelden algemeen voorwaarden voor openheid, weidsheid en schaalgrootte. De Hooge Weide voegt daar aan toe: een goed beheer van de waterstand met molens en pompen, het weren van vooral vossen en katten met schrikdraad en minimale bemesting. Zowel het aantal vogels, de rijke hoeveelheid aan weidebloemen en vooral het aantal vanaf de weg zichtbare kuikentjes laten zien dat deze formule succesvol is.
Juist omdat er vanaf de weg zo veel zichtbaar is, komen er inmiddels talrijke bezoekers van heinde en verre met verrekijkers, telescopen en telelenzen om grutto’s, kieviten, tureluurs en scholekster in hun oorspronkelijke leefgebied van nabij te zien. De Hooge Weide bewijst met haar werkwijze dat de teruggang van weidevogels, waaronder die van onze nationale vogel de grutto, te stoppen is en zelfs te keren. Voorwaarde daarvoor is blijvende inzet met een puur op weidevogels gericht beheer.
Op de foto:
Een jonge kievit in het weidegebied. (Foto: Stichting De Hooge Weide)
*Bron: agrarisch magazine Foodlog: serie artikelen over weidevogelbeheer “Reservaat versus boerennatuur – Hoe effectief is agrarisch natuurbeheer?“