Ruim een eeuw vrijwillige brandweer in Castricum

Foto boven:
De brandspuit ‘Otto’ die in 1920 door de gemeente werd gekocht en nog te bewonderen is. (Foto: Oud-Castricum)

Castricum – Vanwege corona kon het honderdjarig bestaan van de Vrijwillige Brandweer Castricum twee jaar geleden niet worden gevierd. Dit jaar gebeurt dat alsnog met als hoogtepunt een open dag op zondag 26 juni.

Door Hans Boot

Volgens het 18e Jaarboek (1995) van Oud-Castricum is de brandweer in Castricum tot 1920 gebrekkig georganiseerd. Er is wel een korps, maar dat bevat veel te veel manschappen en kan daardoor niet efficiënt functioneren. Burgemeester Lommen brengt daar verandering in en zorgt voor een nieuwe verordening. Er wordt uitgekeken naar geschikte personen voor het nieuwe korps. Dat resulteert in de oprichting van de Vrijwillige Brandweer op 11 februari 1920. In hetzelfde jaar gaat de gemeente over tot de aankoop van een motorspuit, die de naam ‘Otto’ draagt en nu staat opgesteld in de brandweerkazerne op de hoek van de Burgemeester Boreelstraat en de Brakenburgstraat.

De aansluiting van Castricum op het waterleidingnet in 1925 is ook voor de brandweer van grote betekenis geweest. Na de tweede wereldoorlog heeft de Castricumse brandweer zich bijzonder ontwikkeld en zijn er door de komst van beter materiaal grote successen geboekt. Vele korpsen en vrijwilligers hebben, soms met gevaar voor eigen leven, zich ingezet voor de bestrijding van talloze branden en andere calamiteiten in ons dorp. Redenen genoeg dus om aandacht te schenken aan het verlate jubileum van deze belangrijke organisatie.

Het korps in 1971. (Foto: Oud-Castricum)

Gedrevenheid

Het is op dinsdagavond gezellig druk in de kazerne die sinds 1955 het onderkomen is van de Vrijwillige Brandweer Castricum. Daarvoor geeft de huidige postcommandant Jacques van Beek, die de algehele coördinatie en administratie bewaakt, de volgende toelichting: ,,Het is de vaste avond waarop de korpsleden bij elkaar komen. Doorgaans wordt er dan ook geoefend. Dat houdt bijvoorbeeld het blussen van een duinbrand, hulpverlening als het open knippen van auto’s of het verhelpen van stormschades, wateroverlast en liftopsluitingen in. In feite doen we alles waarbij de burger geholpen moet worden.’’

Het korps bestaat momenteel uit 22 leden, waarvan twee dames. Oud-lid Wilma Gorter was een van de eerste vrouwelijke manschappen. Zij brengt nog graag een bezoekje aan de kazerne en blikt terug: ,,Ik vond het een superinteressante tijd vanwege de broederschap. Bij de brandweer betekent het vrijwilliger zijn iets extra’s, omdat je letterlijk en figuurlijk voor elkaar door het vuur gaat.’’

Over het antwoord op de vraag wat de kracht is van het korps, hoeft de commandant niet lang na te denken: ,,Dat is het enthousiasme en gedrevenheid van de gehele groep. Die is zeer uniek en divers en staat altijd voor een ander klaar.’’

Strandpaviljoen Albatros ging in juni 2007 in vlammen op. (Foto: Oud-Castricum)

Spectaculaire branden

Het is snel duidelijk dat er nogal wat bij komt kijken voordat iemand zich brandweerman of -vrouw mag noemen. ,,In de eerste plaats moet je in de groep passen. Voordat je aangenomen wordt, willen we weten wat voor vlees we in de kuip hebben en laten we de kandidaat een aantal weken meelopen. Dan bepaalt de groep of hij of zij wordt aangenomen. Als het resultaat positief is, volgt een medische en fysieke keuring en start je met een opleiding voor manschap die een of twee jaar duurt. Na het afleggen van twee examens met goed gevolg, mag het nieuwe lid worden ingezet’’, aldus Van Beek. Hij voegt daar nog aan toe dat iedereen, wat de rangen betreft, begint als aspirant. Vervolgens word je manschap en behoort specialisatie als chauffeur of bevelvoerder nog tot de mogelijkheden.

Over de ervaring met spectaculaire branden kunnen met name de neven Pascal en Ronald Sprenkeling meepraten. Zij traden in november 1998 toe tot het korps en zijn nu de langst zittende leden. Pascal: ,,Voorbeelden van grote branden, die wij hebben meegemaakt, zijn die van negentien lokalen van het Bonhoeffer College, strandpaviljoen Albatros, de boerderij van Dam en de duinbrand bij De Kruisberg. Ook het ongeval met twee vrachtwagens op de spoorwegovergang voor het huidige restaurant ‘Bij de buurvrouw’ was heel heftig. Natuurlijk moeten we ook wel eens uitrukken voor een futiliteit, maar we kunnen het risico niet lopen dat er niets aan de hand is.’’

Een deel van het huidige korps. (Foto: Rens Harzing Fotografie)

Open dag

Na een coronapauze van ruim twee jaar wordt er op zondag 26 juni uitgebreid stil gestaan bij ruim een eeuw Vrijwillige Brandweer Castricum. Van 10.00 tot 16.00 uur vinden er voor jong en oud diverse demonstraties en leuke activiteiten plaats in de kazerne aan de Burgemeester Boreelstraat 1. Daarna vieren (oud)korpsleden het jubileum tijdens een receptie en feestavond.

Tot slot laat de postcommandant weten dat nieuwe leden altijd van harte welkom zijn in verband met de verwachte vergrijzing in de komende jaren. Belangstellenden kunnen hiervoor contact opnemen met Jacques van Beek via e-mail jvbeek@vrnhn.nl.

Postcommandant Jacques van Beek. (Foto: Hans Boot)

Felicitatie

Sinds jaar en dag is de burgemeester het hoofd van de brandweer. Daarom wilde Toon Mans ook graag een duit in het zakje doen: ,,Als burgemeester ben ik trots op de brandweerpost Castricum. Al honderd jaar staan ze bij nacht en ontij klaar om onze inwoners te helpen! In al die jaren hebben de korpsen enorme veranderingen en ontwikkelingen meegemaakt en toch bleven ze steeds paraat. Ik wil ze hierbij van harte feliciteren met het honderdjarig bestaan. Als burgemeester ga ik vaker op bezoek bij honderdjarigen om hen te feliciteren, dus dat doe ik ook op de open dag op 26 juni.’’

De neven Pascal en Ronald Sprenkeling. (Foto: Hans Boot)