Castricum – Vrijdag bezochten de fracties van GroenLinks en PvdA Castricum twee belangrijke spelers in de ouderenzorg: Woonzorgcentrum De Boogaert van ViVa! Zorggroep en het Buurtzorgteam Castricum. Ze hoorden hoe zij de zorg voor ouderen organiseren en waar zij tegenaan lopen.

De raadsleden brachten eerst een bezoek aan Woonzorgcentrum De Boogaert. Zij werden hartelijk ontvangen door locatiemanager Merel van Lonkhuijzen, zorgmedewerkers Ilse en Danielle, en Peter Hof van de cliëntenraad. De locatiemanager van de Santmark, Denise Robers, en regiomanager Gerja Pellegrom maakten het gezelschap compleet. Tijdens een werklunch en rondleiding vertelden zij uitgebreid over De Boogaert. De gemiddelde leeftijd van de bewoners in alle woonzorgcentra is 87 jaar. De centrale plek is het restaurant. Hier worden veel activiteiten georganiseerd, ook voor mensen die nog thuis wonen.

Personeelstekort

Het tekort aan personeel heeft veel invloed op de zorg voor ouderen. Zeker in Castricum is het moeilijk het team compleet te krijgen. Dat zorgt voor hoge werkdruk. ViVa! probeert daarom de administratieve lasten terug te dringen. Bijvoorbeeld door automatisering. Zo blijft er meer tijd over voor de zorg zelf. Toch blijft de krapte een punt van zorg. De informele zorg – door familieleden, buurtbewoners en vrijwilligers – wordt dus steeds belangrijker. Denk aan koffie schenken in de groep of met een bewoner naar de kapper of naar het ziekenhuis. ,,De gemeente kan deze informele zorg stimuleren, meer dan nu het geval is’’, zegt Gerja Pellegrom.

Vaste medewerkers bieden stabiliteit

ViVa! zet ook ZZP’ers in: dit zijn zelfstandige zorgmedewerkers. Zij zijn niet in loondienst, maar verhuren zich als zorgverlener. Volgens regiomanager Gerja Pellegrom is het doel deze ZZP’ers wel weer in vaste dienst te krijgen: ,,Met vaste medewerkers krijg je in het personeelsbestand de grootste binding met de zorgtaak.’’ Het aantrekken van nieuwe mensen is lastig. Daarom zet De Boogaert onder andere in op interne opleidingen. Zo kunnen medewerkers uit bijvoorbeeld de huishouding doorstromen naar de zorg. Soms krijgen mensen een werkervaringsplek bij ViVa!. Zij kunnen dan later in vaste dienst komen.

Buurtzorg Castricum

Hierna bezochten de GroenLinks- en PvdA-raadsleden Buurtzorg Castricum. Ze werden ontvangen door Marja Jacobs, Cobi Rutten en Martine de Vijzelaar. Zij zijn onderdeel van het team in Castricum. Ook projectmedewerker Joost de Blok was aanwezig. Hij is de zoon van Buurtzorgoprichter Jos de Blok. De Blok richtte Buurtzorg op in 2006. Hij wilde met teams van zes tot twaalf mensen een zelfsturende organisatie opbouwen, gericht op zorgonafhankelijkheid. Buurtzorg heeft nu negenhonderd teams verspreid over Nederland en is daarmee de grootste zorgaanbieder.

Van personeelstekort naar overschot

Buurtzorg is vijfmaal uitgeroepen tot beste werkgever en ook de klanttevredenheid is erg groot. In Castricum zijn twee teams werkzaam. Zij bieden breed generalistische zorg in een platte organisatie, zonder managementlagen. Zo kunnen ze zorg tegen lagere kosten aanbieden. Joost de Blok vertelt dat Buurtzorg Nederland werkt aan een transitieplan. Hierbij staan vijf inhoudelijke thema’s centraal: preventie, behandeling dichtbij, zorgzame buurten, lerende buurten en een sterkere eerstelijnszorg. Ze testen dit transitieplan in honderd buurten om het effect te kunnen meten. Het doel van dit transitieplan? Het ombuigen van het personeelstekort in een overschot. Een bijzonder hoge ambitie!

Buurtwonen

Buurtzorg heeft nóg een ambitie: buurtwonen. Een kleinschalige woonvorm als alternatief voor verpleeghuizen. Ongeveer twintig bewoners wonen centraal in de buurt en delen een gemeenschappelijke ruimte. Buurtwonen moet toegankelijk zijn voor gezonde en zieke ouderen. Zo is er minder druk op de professionele zorg. Buurtzorg wil een dergelijke vorm van buurtwonen ook graag in Castricum realiseren.

Tekort aan mantelzorgers

Terug naar Buurtzorg Castricum. Het team bestaat uit acht professionals die alle aspecten van het zorgvak beheersen. Ze hebben ook elk hun expertises. Dit zorgt voor autonomie en enthousiasme voor het werk. Toch lopen ook zij tegen problemen aan. Zoals het tekort aan mantelzorgers. Buurtzorg biedt alleen verpleegkundige zorg aan. Daarom moeten zij soms een beroep doen op een ‘spoedbed’ in de verpleegzorg. Of moeten familieleden professionele mantelzorg inschakelen. Voor mensen met een krappe beurs is dit echter geen optie.

De lange wachttijden bij het sociaal team van de gemeente zijn ook een probleem. Dit team regelt hulp en ondersteuning als mensen dat nodig hebben. Maar het kan wel vier maanden duren voor er een ‘keukentafelgesprek’ is om te kijken wat er nodig is. Dit maakt het lastig voor de wijkverpleegkundigen, want zij voelen zich verantwoordelijk voor goede zorg.

De gemeente

De gemeenteraadsleden kijken terug op een uiterst informatieve middag. Er kwamen veel aspecten van de ouderenzorg aan bod. En niet alleen de succesverhalen maar ook de uitdagingen waar de zorg voor staat. José Smits, fractievoorzitter van PvdA Castricum: ,,Het idee van Buurtwonen is heel interessant. We zijn benieuwd of ons college dit concept in Castricum kan ondersteunen. Verder zijn we geschrokken van de kennelijk lange wachttijd bij het sociaal team. We zullen dit neerleggen bij het college.’’ Marieke Kooter, raadslid bij GroenLinks Castricum: ,,De lange wachttijden zijn inderdaad een punt van zorg. Het zou mooi zijn als de wijkverpleegkundigen zelf hulp en ondersteuning kunnen aanvragen voor hun cliënten. En dat later vastgesteld kan worden dat dit inderdaad nodig was.’’

Op de foto:
Raadsleden van GroenLinks en PvdA Castricum samen met delegatie van ViVa! Zorggroep voor de ingang van Woonzorgcentrum De Boogaert. (Foto: aangeleverd)