Foto boven:
Een van de laatste pareltjes in Limmen: de vroegere ambtswoning van verschillende burgemeesters. (Foto: Henk de Reus)

Limmen – Het landhuis aan de Rijksweg 103 dateert uit 1902 en kent een rijke historie. Het bood onderdak aan meerdere burgervaders van Limmen. In 1982 kwam het in particuliere handen. Tot en met eind 2020 deed het pand dienst als kantoorruimte. Sinds 1 januari van dit jaar wordt de voormalige ambtswoning te huur aangeboden.

Door Henk de Reus

Om de oorsprong van het pand te duiden blikken we terug in de geschiedenis. Mr. G. Schimmelpenninck was van 1897 tot 1901 burgemeester van Limmen. Hij woonde in Heiloo en pendelde dagelijks met de stoomtram van Heiloo naar Limmen. Dit vond hij beneden zijn stand. Hij wilde graag in Limmen wonen, maar dit was destijds een eenvoudig agrarisch dorpje waar geen deftige villa’s te koop of te huur stonden die dienst konden doen als ambtswoning voor de burgemeester. Bovendien was de voormalige buitenplaats ‘Dampegheest’, die zich ten noordoosten van de hervormde kerk bevond, in 1846 gesloopt, dus dit was geen optie meer. De baron was het dagelijks op en neer reizen met de stoomtram op den duur helemaal zat en besloot zijn biezen te pakken. In de raadsvergadering van 3 februari 1901 kondigde hij aan dat hij gesolliciteerd had naar het burgemeestersambt in het Overijsselse stadje Wije.

‘Villa Nieuw Dampegheest’

Zijn opvolger, Jonkheer J.L. Nahuys, liep tegen hetzelfde probleem aan. Hij vroeg Gedeputeerde Staten toestemming om buiten het dorp te mogen wonen. Hij kreeg groen licht, maar tegelijkertijd gaf de provincie de gemeenteraad een oorvijg omdat zij het onderhand tijd vond dat de gemeente maar eens voor een behoorlijke ambtswoning voor haar burgervader moest zorgen. De raad trok zich de brief van Gedeputeerde Staten aan en ging ijverig aan het rekenen. Aan verschillende aannemers werd gevraagd een begroting op te stellen. Aannemer Kees Bos uit Limmen deed het gunstigste aanbod. Voor ƒ 10.000,– beloofde hij aan de westzijde van de Straatweg een fraaie villa neer te zetten. De raad becijferde dat het verantwoord was om een lening aan te gaan. De dekking hiervoor vond de gemeente in de huurprijs van ƒ 600,– die jaarlijks door de burgemeester moest worden opgehoest.

De echtgenote van burgemeester Nahuys mocht in 1902 de eerste steen voor de ambtswoning leggen. De woning werd gedoopt als ‘Villa Nieuw Dampegheest’. Het was een verwijzing naar de vroegere buitenplaats ‘Dampegheest’. Twee jaar later verscheen er een nieuw gemeentehuis tegenover de ambtswoning. Nu had de burgemeester het voor elkaar. Na al het gependel met de stoomtram hoefde hij alleen maar de straat over te steken om op zijn werk te komen.

Na Jonkheer Nahuys werd de ambtswoning betrokken door de burgemeesters Baron S.G.L.F. van Fridagh (1906 – 1912), J.J. Nieuwenhuijsen (1912 – 1950) en S.H.J. Bosma (1950 – 1966). Burgemeester N.A.J. Molhoek, die van 1966 tot 1985 de scepter in Limmen zwaaide was de laatste bewoner. Hij betrok na enkele jaren een woning aan ’t Kieftenland. Reden: hij vond de woning te groot, te vochtig en te koud. Wel maakte hij hierna nog graag gebruik van de tennisbaan die achter de ambtswoning lag. Hier speelde hij regelmatig een partijtje tennis met notaris Jan van Zanten uit Castricum.

Herinneringen

Oudere Limmers herinneren zich vast nog wel de jaarlijkse aubade die op Koninginnedag plaatsvond en de tennisbaan die ’s winters tot ijsbaan werd omgetoverd. Peter Valkering, secretaris van de Werkgroep Oud Limmen en zelf een zestiger, vertelt hierover: ,,Jaarlijks op Koninginnedag liep het dorp uit voor de aubade voor de ambtswoning van de burgemeester. Het was een drukte van jewelste met versierde fietsen, zingende kinderen en muziek van de plaatselijke harmonie. Als herinnering kregen de kinderen een drinkbeker mee met de beeltenis van de toenmalige koningin Juliana en prins Bernhard erop. Als het ’s winters vroor werd de betonnen tennisbaan onder water gezet. Er werd dan volop geschaatst met een stukje muziek op de achtergrond. Het gaf een gezellig winters sfeertje.”

Te huur

Zoals eerder aangegeven was burgemeester Molhoek de laatste burgervader die in de ambtswoning woonde. In 1982 kwam het pand in particuliere handen. Naar verluid deed het de gemeentekassa voor zo’n ƒ 450.000,–rinkelen. In 1988 wisselde het pand van eigenaar. Het landhuis werd intern verbouwd, gemoderniseerd en ingericht als kantoorvilla en vervolgens verhuurd aan accountantskantoor Tummers. Binnen weet je niet wat je ziet.

In het jaar 1991 werd het pand uitgebreid met een uitbouw aan de achterkant. In de loop der tijd veranderde het kantoor de naam in ‘Accountantskantoor VanHier’. Vanaf 1 januari van dit jaar verklapt een groot blauw bord in de tuin dat de eigenaar de voormalige ambtswoning als kantoorvilla te huur aanbiedt.

Monumentale status

Peter Valkering: ,,In het verleden zijn in Limmen veel oude beeldbepalende panden tegen de vlakte gegaan omdat de gemeente niet veel waarde hechtte aan het behoud ervan. Dit is heel jammer. Het pand aan de Rijksweg 103 is karakteristiek voor Limmen en het heeft een rijke historie. Het zou erg jammer zijn als dit voor Limmen verloren gaat. Daarom heeft de Werkgroep Oud Limmen aan de gemeente verzocht om het gebouw als gemeentelijk monument aan te wijzen.

Inmiddels voerde het college gesprekken met de eigenaar en met onze stichting. Deze hebben ertoe geleid dat de gemeente onderzoekt of het pand kan worden aangewezen als gemeentelijk monument. Als dit tot een positief besluit leidt kan het niet zonder vergunning worden gesloopt. Hier is onze hoop op gevestigd. Los hiervan gunnen wij het de eigenaar uiteraard dat deze snel een huurder voor dit prachtige gebouw vindt. Wellicht zijn de kansen hiervoor inmiddels groter nu ons land economisch gezien weer in de lift zit. Dus wie weet.”

Bron en aangeleverde foto’s: Werkgroep Oud Limmen (repro’s Henk de Reus)