Castricum – De coronacrisis heeft Oud-Castricum er niet van weerhouden om het 43^e Jaarboek samen te stellen en uit te brengen. De traditionele presentatie kon weliswaar voor het eerst geen doorgang vinden, maar de 95-jarige Tiny Hemstede-Gorter (foto boven) was graag bereid om voor haar oude huis het eerste exemplaar van de opnieuw zeer gevarieerde uitgave in ontvangst te nemen.

Door Hans Boot

De redactie van het nieuwe jaarboek, bestaande uit Anneke Zonneveld, Ria Hopman en Hans Boot, heeft met het bestuur van Oud-Castricum lang getwijfeld of het verantwoord was om de gebruikelijke presentatie van het nieuwe jaarboek met een feestelijk tintje in De Duynkant te organiseren. Nadat het kabinet de lichte lockdown op 13 oktober had aangekondigd, werd besloten om de bijeenkomst definitief af te blazen. Dat neemt niet weg dat er ook dit jaar weer een rijk gevuld jaarboek bij de donateurs wordt bezorgd of verkrijgbaar is bij boekhandel Laan, zoals Anneke vertelt:

,,We zijn in november vorig jaar begonnen met de inventarisatie en keuze van de artikelen. Dat resulteerde in zo’n twintig boeiende onderwerpen. Na het uitbreken van het coronavirus hebben we zoveel mogelijk online overleg gevoerd. Ook zijn we een paar keer op gepaste afstand bij elkaar geweest. Ondertussen werkten Tom Heijjer en Jan Buijsman weer hard aan respectievelijk het verbeteren van de afbeeldingen en het corrigeren van de teksten. Ook dit keer heeft uitgeverij Pirola uit Schoorl een belangrijke rol gespeeld bij de fraaie opmaak van het boek, dat opnieuw 120 pagina’s telt en is voorzien van veel prachtige foto’s.”

Sinterklaasfeest

In het eerste artikel van Piet Blom en Niek Kaan wordt de restauratie beschreven van het ‘huisje van Borst’ aan de Alkmaarderstraatweg, een gemeentelijk monument dat naast de ‘boerderij van Kuijs’ staat. De familie Borst was bijna 120 jaar eigenaar of bewoner van het woonhuis. Sylvia Tervoort kocht het pand in 2017 en liet het grondig restaureren. Het heeft zo moeten zijn, want achteraf is gebleken dat de grootmoeder van Sylvia afstamt van de familie Kabel die het huis in 1876 heeft laten bouwen.

Annette Beentjes dook voor het jaarboek in de geschiedenis van het Joodse gezin Godschalk dat in Castricum woonde en een damesmodezaak begon aan de Dorpsstraat. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vroeg Leentje Godschalk-Colthof haar buurvrouw, mevrouw Kuijs, enkele dierbare eigendommen voor haar te bewaren. Leentje en haar man Maurits Godschalk doken onder in Ommen. Zij hebben de oorlog niet overleefd. Mevrouw Kuijs heeft de prachtige art deco metalen schaal met deksel en het tweedelig roomstel altijd bewaard.

De stevige discussies over Zwarte Piet belemmerden Hans Boot niet om met behulp van Sinterklaasdeskundige Peter van Trigt een artikel te schrijven over de viering van zo’n eeuw Sinterklaasfeest in het dorp. Het uitgebreide verhaal vertelt hoe de intochten werden georganiseerd en wie er de huid van de goedheiligman en zijn knechten kropen. Daarvan getuigen heel veel nostalgische foto’s.

Waterleiding

Ook good-old Ernst Mooij leverde weer zijn bijdragen aan het nieuwe jaarboek. In zijn eerste artikel beschrijft hij de komst in 1937 van de Juliana en Bernhardbank, die de oorlog overleefde en nog altijd te vinden is links van het oude raadhuis aan de rand van de begraafplaats van de protestantse kerk. Zijn tweede artikel sluit goed bij dit onderwerp aan en gaat over de oprichting van de Beatrixklok in Bakkum, die was gekoppelde aan de geboorte van de toenmalige kroonprinses. De klok was regelmatig een prooi van vernielzucht, maar werd in 1978 en in 1995 in ere hersteld.

Peter Levi, sinds jaar en dag fotobeheerder van Oud-Castricum, laat in de rubriek ‘Oud over nieuw’ drie foto’s zien, waarvan de oude afbeeldingen over de nieuwe situatie zijn gemonteerd. Het betreft panden aan de Mient, Ruiterweg en Stetweg die op last van de bezetter werden afgebroken. Zijn collega Rino Zonneveld heeft zich na diverse eerdere publicaties gebogen over de vraag waar de naam Castricum vandaan komt. Hij is taakgroepleider archeologie. Zonneveld betrok bij zijn artikel alle plaatsnamen in het kustgebied van de landen om de Noordzee die op -icum of -inghem eindigen. Interessant voor de lezer is eveneens het verhaal van Niek Kaan over de aanleg van de waterleiding in ons dorp. Dat gebeurde pas ver in de vorige eeuw en had heel wat voeten in de aarde binnen de plaatselijke politiek.

Rugby

Het artikel voor de rubriek ‘Achter de voordeur’ van Peter Mol en Hans Boot is deze keer gewijd aan de in 1925 geboren Tiny Hemstede-Gorter. Zij had een arbeidzaam leven en was ook zeer actief in het verenigingsleven. Daarnaast is zij een van de oudste donateurs van Oud-Castricum. Alle reden dus om Tiny het eerste jaarboek aan te bieden. Aan sportverenigingen wordt ook in deze uitgave aandacht besteed. Allereerst beschreef Hans van Balgooi de roemrijke historie van de plaatselijke rugbyclub CasRC. De vereniging behaalde grote nationale en internationale successen en levert nog steeds tientallen spelers en speelsters voor de nationale selecties.

Vervolgens staat Gert-jan Bremer in zijn artikel stil bij het 80-jarig bestaan van bridgeclub Bricas. Uiteraard passeren herinneringen de revue en worden de personen genoemd die hun stempel op de club hebben gedrukt. Van een heel ander kaliber is de geschiedenis van transportbedrijf Lute van de hand van Marja Lute-Stet. Het familiebedrijf uit 1907 was een begrip door de vele zandauto’s die ’s morgens vanaf Schoutenbosch vertrokken. Naast verkoop van zand werd er veel grondwerk verricht. De onderneming veranderde een paar keer van naam en verhuisde in 1975 naar Beverwijk.

Familie Van Velzen

Het provinciaal ziekenhuis Duin en Bosch is al in verschillende jaarboeken beschreven. Niet eerder werd echter specifiek stilgestaan bij het voormalige zusterhuis ‘Koekoeksduin’. Dat deden Jan Camps en Hans Boot in hun artikel dat terugblikt op de streng bewaakte huisvesting van leerling-verpleegsters. De broeders waren echter creatief genoeg om de zusters te ontmoeten. Het gebouw werd dan ook met recht de ‘hunkerbunker’ genoemd.

Nadat Simon Zuurbier in het vorige jaarboek de huizen en bewoners aan de noordzijde van de Dr. Jacobilaan had beschreven, verdiepte hij zich nu in de zuidzijde van deze laan, die vroeger Peperstraat heette. De beschrijving begint bij de start van het Kadaster in 1932. Dezelfde auteur, die al jaren bekend is vanwege de behandeling van een Castricumse familie, belichtte nu de familie Van Velzen die veel vissers en visverkopers voortbracht. De stamvader is Gerrit van Velzen. Hij had een oom en tante wonen op boerderij Zeeveld en dat bracht hem in 1811 naar Bakkum.

Ook de vaste onderwerpen, waarmee de jaarboeken doorgaans worden afgesloten, ontbreken niet. Dat betreft in de eerste plaats de gebeurtenissen van honderd jaar geleden, oftewel: wat gebeurde er in Castricum in 1919? Ook daarvan is Zuurbier de geestelijk vader. Niek Kaan is dat al ruim veertig jaar van de ‘Kroniek van Castricum en Bakkum’ die nu de belangrijkste gebeurtenissen in 2019 bevat. Als laatste het jaarverslag 2019 van secretaris Folkert Bangma, een herinnering aan de overleden vrijwilliger Erica Brouwer en een lijst van schenkingen in het afgelopen jaar.

Eerste exemplaar

Op zaterdag 24 oktober reikte Oud-Castricumvoorzitter Peter Sibinga geheel coronaproof het eerste exemplaar van het 43^e Jaarboek uit aan Tiny Hemstede. Dat gebeurde voor het huis aan de Hendrik Casimirstraat 12. De krasse Castricumse woonde daar maar liefst zestig jaar, voordat ze naar De Santmark verhuisde. Haar reactie was: ,,Het ziet er prachtig uit en ik ben zeer vereerd dat ik het eerste boek heb gekregen. Ook ben ik blij dat mijn dochter Marion veel aan het artikel over mij heeft bijgedragen. Ik ga het met plezier lezen en hoop nog een tijdje donateur te blijven van Oud-Castricum!”

Het 43^e Jaarboek is te koop voor € 17,50 bij boekhandel Laan. Donateurs van Oud-Castricum ontvangen het gratis tegen betaling van minimaal € 16,- per jaar. Dat geldt ook voor personen die nu donateur worden. Aanmelding is mogelijk via penningmeester@oud-castricum.nl.