Molen de Oude Knegt kent eindelijk haar geschiedenis

Akersloot – Co Kremer, bestuurslid van de Stichting Uitgeester en Akersloter Molens, heeft zich verdiept in de geschiedenis van molen De Oude Knegt. Uiteindelijk heeft dit geleid tot een boek waarin de geschiedenis van de molen in vier delen is verwoord. Vorige week werd het eerste exemplaar van dit boek gepresenteerd.

Hoewel vastgesteld is dat er in Akersloot reeds in 1350 een molen gestaan moet hebben, is over de geschiedenis van die molen weinig bekend. Pas vanaf 1580 is meer informatie beschikbaar, want toen vergaderde het gemeentebestuur van Akersloot over de herbouw van de korenmolen die enkele jaren daarvoor verbrand was, vermoedelijk door toedoen van de Spanjaarden rondom het beleg van Alkmaar tijdens de Tachtigjarige Oorlog. De molen blijkt in 1811 nog in bedrijf te zijn maar wordt in 1817 vervangen door een andere molen, die afkomstig is uit Uitgeest en de naam De Oude Knegt krijgt. Deze blijft tot 1917 in bedrijf en wordt dan stilgezet, om later onttakeld te worden en als molenstompje de functie van bollenschuur te krijgen.

Rond 1975 ontstaat het initiatief om in Akersloot de molen te herbouwen, en deze gaat als De Oude Knegt in 1981 in bedrijf. Tijdens de oudejaarsnacht van 2000 naar 2001 gaat de molen in vlammen op door een onhandig afgestoken vuurpijl. De molen wordt echter met veel inzet van vrijwilligers herbouwd en is sinds 2003 in bedrijf.

Oude fundamenten

Akersloot heeft dus in de loop der tijd drie molens gehad, die de naam De Oude Knegt droegen. Opvallende overeenkomst daarbij is dat het achtkant (het houten geraamte van de molenromp) van elk van deze molens over het Alkmaardermeer naar Akersloot gebracht is. Toen het troosteloze molenstompje in de jaren 70 gesloopt was, werd het braakliggende terrein onderzocht door amateurarcheologen, die restanten van oude fundamenten ontdekten waaruit bleek dat er voor deze molen nog andere molens gestaan hadden.

Dit werd aanleiding tot uitgebreid archiefonderzoek waaruit een groot aantal documenten verzameld werd. Sindsdien is de behoefte ontstaan om vanuit deze documenten het verhaal van de geschiedenis van de korenmolen in Akersloot op te stellen. Hoewel hier wel enkele aanzetten toe gedaan waren, is hieruit geen afgerond werk voortgevloeid. Ongeveer een half jaar voor zijn overlijden liet Theo Visser, de initiatiefnemer van de bouw van de Oude Knegt, weten dat hij het toch wel op prijs zou stellen als de geschiedenis op schrift gesteld zou worden. Co Kremer was bevriend met Theo Visser en heeft die taak op zich genomen.

Iris Roodbergen nam het boek namens de weduwe van Theo Visser in ontvangst. (Foto: Aad Stuyt)

Overhandiging

Het eerste deel van het boek behandelt de geschiedenis van de molen vanaf 1817, toen in Akersloot een molen verscheen die de naam De Oude Knegt ging krijgen. Het tweede deel gaat over de herbouwde molen vanaf 1975, het derde deel over de periode na de brand in 2001. In het vierde deel staat de geschiedenis van de molens die vóór 1817 in Akersloot hebben gestaan. Van het boekwerk is slechts een handvol exemplaren afgedrukt, die voorlopig alleen bestemd zijn voor intern gebruik binnen de molenstichting.

Donderdagavond werden in het molenhuisje naast De Oude Knegt de eerste drie exemplaren van het boek door Co Kremer overhandigd aan Angelique Visser (dochter van Theo) en haar dochter Iris Roodbergen en aan Jan Krom van de vereniging Oud-Akersloot. Het is op dit moment nog onduidelijk in hoeverre er behoefte zal zijn aan meerdere exemplaren. Indien er belangstelling blijkt te bestaan voor dit boek van 118 pagina’s, is het mogelijk om over te gaan tot een herdruk. Kijk op www.suam.nl voor meer informatie.

Foto boven:
Co Kremer geeft toelichting op het boek. Van links naar rechts: Co Kremer, Iris Roodbergen, Jan Krom en Angelique Visser. (Foto: Aad Stuyt)