Foto boven:
Oprichter AC Borst Bouw Antoon Borst en echtgenoot Gu Kuijs zittend en v.l.n.r. kinderen Wim, Aaf, Piet, Cor en Anna. (Foto: Oud-Castricum)

In onze serie over familiebedrijven gevestigd in onze gemeente inmiddels de zevende aflevering, met maar liefst bijna vijf generaties die ruim honderd jaar deel uitmaken van familieondernemingen. Ditmaal de familie Borst met een rijke historie tot aan de huidige vestiging op de Castricummer Werf van AC Borst.

Castricum – Het begon allemaal in Schagen op 11 juni 1881 toen Anthonius Christophorus Borst als zoon van Cornelis Borst en Anna Maria Janse het levenslicht aanschouwde. Het gezin bestaat, op het hoogtepunt, uit maar liefst acht zoons en twee dochters. In 1888 verhuist het gezin naar Castricum en komt uiteindelijk in de Bakkummerstraat terecht. Alle zoons worden op wat voor manier dan ook ondernemer, van paardenhandelaar, veehouder, expeditiebedrijf en hoteleigenaar tot aan Antoon (Anthonius) ook wel Toon genoemd die ‘AC Borst’ opstartte in 1913. Antoon (1e generatie) had zich het timmervak al op zeer jonge leeftijd eigen gemaakt. Een natuurtalent eigenlijk, hetgeen zich profileerde in vakkundig uitgevoerde opdrachten. Antoon is dus de eerste die als Borst bij AC Borst zijn inkomen verdiende.

Door Aart Tóth

Antoon, kortweg Toon genoemd, komt met zijn ouders op zevenjarige leeftijd in Castricum wonen. Het timmervak heeft hem al vroeg te pakken en hij is dan ook al snel een volleerd timmerman. Antoon trouwde in 1907 met Guurtje Kuijs, kocht een stuk grond aan de Bakkummerstraat en bouwde er een woonhuis en een kruidenierswinkel, die door zijn vrouw werd gerund. In 1923 verhuist het gezin naar nummer 79 in dezelfde straat. Het gezin is daarbij al uitgegroeid met zes kinderen; Cor (1909), Piet (1910), Anna (1911-1912), Aaf (1912), Annie (1916) en Wim (1919). Opnieuw koopt Antoon een perceel en bouwt er een dubbel woonhuis met een werkplaats ernaast.

Start Firma Borst

In januari 1913 trekt Antoon de stoute schoenen aan en laat zich inschrijven bij de Kamer van Koophandel te Alkmaar. Zijn werkzaamheden worden omschreven als timmerwerk, grond-, weg- en waterbouw. Hij koopt meteen erna een stuk grond aan de Bakkummerstraat. Een deel hiervan verkoopt hij aan zijn vader Cornelis Borst, die er een dubbel woonhuis op bouwt op nummer 45. Rond 1916 bouwt Antoon op eigen terrein een werkplaats, die in 1922 verder wordt uitgebreid tot bedrijfspand, maar ook een woonhuis.

Intussen had Antoon ook al in 1919 een groot stuk grond verkocht aan een soort woningbouwvereniging ‘Goed Wonen’, waarvan de directeur daarvan opdracht geeft aan Antoon Borst twintig woningen te bouwen aan de Zeeweg en Bakkummerstraat. Het breekpunt in dat soort bouwprojecten was de grond geschikt te maken voor woningbouw via grondwerken en bronbemaling voor het droogmaken van bouwputten.

Vennootschap

Een van de werknemers van Antoon Borst was Klaas Revers, een uiterst bekwame timmerman, maar ook uitvinder. Deze Klaas heeft de intussen wereldwijd gebruikte ‘duowals’ uitgevonden, waar mede samen met de firma Borst octrooi voor werd aangevraagd en in 1948 verleend. Met die duowals konden asfaltwegen, die na de oorlogsjaren veel werden aangelegd, probleemloos glad gewalst worden zonder golfbewegingen. Net na de oorlog werd de eenmanszaak van Antoon in een Vennootschap onder firma omgezet en kwam de tweede generatie Borst de zaak versterken met de toetreding van zonen Cornelis (Cor, 1909), Petrus (Piet, 1910) en Willem (1919).

Klanten waren onder andere PWN en Rijkswaterstaat met veel grondonderzoek, bronbemalingen tot sonderingen en grondboringen. Allemaal ten behoeve van toekomstige bouwwerken. Het bedrijf werkte samen met mede-Bakkumse ondernemers. In januari 1952 vond oprichter Toon Borst het wel genoeg en trad uit het bedrijf. Hij overleed op 74-jarige leeftijd in 1955. Het bedrijf groeide onder de drie broers Cor, Piet en Willem steeds groter en een deel van het openluchtopslagterrein aan de Bakkummerstraat werd overkapt.

Besloten

De drie broers Borst werden er twee, met het overlijden van Cor in december 1971. Een maand later richtten de overige broers Piet en Wim de besloten vennootschap ‘AC Borst BV’ op. Het aandeel van Cor ging naar diens zoon Ton Borst (1945, derde generatie) en schoonzoon Cees van der Laan. Ook de werkzaamheden kregen een nieuwe impuls met meer renovatiewerk en werkzaamheden voor woningcorporaties met utiliteitsbouw, waarna er een eind kwam aan grond- en waterwerken. Piet Borst verlaat het bedrijf in 1975 om van het pensioen te gaan genieten, waarna zijn broer Wim vertrok in 1982 vanwege gezondheidsredenen. Ton Borst en Cees van der Laan gingen samen door, met Cees voor de boekhouding en Ton als bouwondernemer.

Verhuizing

Ton en Cees waren intussen op zoek naar nieuw terrein voor uitbreiding, hetgeen in Bakkum niet meer mogelijk was. Zo ontstonden er in 1973 plannen tot ontwikkeling van een bedrijventerrein, dat beschikbaar moest komen voor meerdere bedrijven. De eerste behandeling in de gemeenteraad was in 1973, waarna de raad zich pas eind 1975 uitsprak voor de locatie Castricummer Werf. In 1976 zag Cornel Borst (vierde generatie) het levenslicht als zoon van Ton en Rinske Borst. Maar de gemeenteraad zou de gemeenteraad van Castricum niet zijn (wat overigens tegenwoordig niet veel beter gaat) als ze niet pas in 1977 een inspraak zouden houden over de plannen. In 1979 was de tervisielegging van de plannen, waar bezwaren op werden ingediend tot aan de Kroon aan toe. Pas in december 1984 was de gemeenteraad het unaniem eens (elf jaar later dus!) en kon de ontwikkeling beginnen.

AC Borst Bouw werd gevraagd de exploitatie van het terrein ter hand te nemen. In het eerste kwartaal van 1985 werd het startsein gegeven en in mei van dat jaar ging de eerste paal de grond in. Mei 1987 werd het eerste bebouwde deel in gebruik genomen en een jaar later een feestelijke open dag. Er volgden prachtige projecten, zoals Geesterduin, waarbij plaatselijke bouwbedrijven werden betrokken.

Toekomst

Er volgden wat verschuivingen binnen AC Borst, maar Ton bleef aan het roer. In 2003 werd het negentig jarig bestaan gevierd. Vervolgens was het Ton Borst zelf die in januari 2010 het stokje over gaf aan zoon Cornel voor de dagelijkse leiding. De studie vooraf van Cornel bleek een goede garantie bij het voortzetten van het bedrijf, hetgeen zelfs resulteerde in een ondernemersprijs. Januari 2013 werd het 100ste jubileumjaar gevierd en geopend door burgemeester Toon Mans. Een jaar later in 2014 werd het predicaat ‘Hofleverancier AC Borst’ uitgereikt door de toenmalige Commissaris van de Koning Johan Remkes.

Intussen is de orderportefeuille flink gevuld met duurzame projecten, zoals verduurzamen van hele wooncomplexen van Kennemer Wonen. Ook blijkt het personeelsverloop minimaal, waarbij er hooguit gepensioneerden vertrekken die worden aangevuld door nieuwkomers die intern een opleiding krijgen. Daarbij is mogelijk de opvolging geregeld met de zonen Niels (2015) en Roan (2012) Borst als vijfde generatie. De toekomst zal het leren.