Regio – Steeds meer kerken moeten hun deuren sluiten omdat de kerkelijke gemeenschappen kleiner worden. Daardoor hebben kerkgemeenschappen te weinig inkomsten en moeten gebouwen worden verkocht. Dreigen daarmee ook kerktorens uit het landschap te verdwijnen? Uit een enquête van Erfgoedvereniging Heemschut is gebleken dat velen niet bekend zijn met het door de regering ingezette beleid dat gericht is op het ontwikkelen van kerkenvisies op gemeentelijk niveau. Het gaat om alle gebedshuizen, inclusief synagogen en moskeeën.

Het project Kerkenvisies is opgezet door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en heeft als streven om een duurzaam toekomstperspectief voor het religieus erfgoed in Nederland te ontwikkelen. Het opstellen van een kerkenvisie gebeurt in dialoog tussen de burgerlijke gemeente, eigenaren van gebedshuizen, inwoners en erfgoedorganisaties. Men gaat met elkaar in gesprek over de toekomst van alle kerkgebouwen in de eigen gemeente. Monumentaal en niet-monumentaal, nieuw en oud. Welke blijven als kerk fungeren, welke kerkgebouwen maakt men geschikt voor nevengebruik en welke leegstaande gebouwen krijgen een andere functie? Het rijk subsidieert gemeenten bij het ontwikkelen van de kerkenvisie. Zo ook Castricum, dat een bureau heeft ingehuurd voor de voorbereiding van een visie.

Landschappelijke waarde

De Stichting Alkmaardermeeromgeving vindt dat kerken met hun torens naast cultuurhistorische waarden ook landschappelijke waarde hebben. De kerktorens in Limmen, Akersloot, Uitgeest en ook Heemkerk bepalen in belangrijke mate de dorpssilhouetten. De toren van de Corneliuskerk te Limmen heeft de brand in mei 2018 overleefd. In Castricum hebben de kerktorens concurrentie gekregen van flatgebouwen. De verschillen maken de dorpen van verre herkenbaar. Door de omringende open landschappen zijn het oriëntatiepunten. Sinds eind december 2018 worden in de Maranathakerk te Castricum geen kerkdiensten meer gehouden. Het gebouw heeft geen toren die van verre al te zien is, maar is wel beeldbepalend bij de entree naar het dorpscentrum van Castricum. Kijk op https://alkmaardermeeromgeving.nl voor meer informatie over de stichting.

Op de foto:
De kerktoren van het protestantse kerkje in de museale hoek van Limmen. Foto: Ernst Mooij