Castricum – Wat is de groenste en meest duurzame tuin? De jury heeft de afgelopen weken veertien tuinen bekeken en moest spoedig concluderen dat het denken in ‘beste’ niet klopt met de ontwikkeling van groene en duurzame tuinen. ,,We kijken vooral naar inspirerende natuurtuinen en suggesties.”

Door Ans Pelzer

‘Beste’ en ‘mooiste’ verwijzen naar een vaststaand idee voor een tuin. Zoals dat wellicht het geval is met de meer klassieke Engelse tuinen, constateren juryleden Wiek de Keijser en Bärbel Böhling. ,,Deze manier van tuinieren is ooit vooral ontwikkeld ter decoratie en voor de meer welgestelden. Voor die tuinen waren harde criteria en telde vooral ook of de tuinen er mooi uitzagen. Onkruid was uit den boze. Nu is een meer gangbare opvatting dat onkruid niet bestaat en dat het tamelijk willekeurig is welke planten we onkruid noemen. En die Japanse duizendknoop; Ja, dat is een rotplant die hier ook niet thuishoort. Het lijkt qua smaak en textuur erg op rabarber. Je kunt er wel quiches van maken.”

Unieke verhalen

Het leuke van groene en duurzame tuinen is dat niets vaststaat. Het zijn allemaal unieke verhalen. Sommige tuinders hebben grote tuinen waarvan de grond grenst aan een park of de duinen. Anderen tuinieren met een klein stukje grond in een drukke woonwijk. In grote tuinen kun je gemakkelijker bomen planten. Stukken gras niet maaien om bloemrijke stukken te laten ontstaan gaat ook gemakkelijker met een grote tuin.

Rijke flora en fauna

Stukken gras ongemaaid laten zorgt voor een grotere diversiteit aan planten en dieren. Als je vervolgens de goed uitgebloeide planten afmaait en uitvoert, onttrek je stikstof en verschraalt de bodem. Op den duur krijg je dan een nog rijkere flora en fauna. We spraken tuinders die net begonnen en mensen die al meer dan dertig jaar bezig zijn met tuinieren. Een ding hebben ze wel gemeen: iedereen begin te glimmen als ze over de tuin praten. Ook spreken alle tuinders over het rustgevende karakter van het bezig zijn in de tuin.

Meebewegen met de natuur

,,Als je meer gebruik maakt van de natuurlijke hulpbronnen, bijvoorbeeld regenwater opvangen voor de tuin en organisch materiaal composteren (bladeren, plantenresten en plantaardig keukenafval), kun je op een vrij gemakkelijke manier een steentje bijdragen. Tuinders kunnen veel meer loslaten en kijken wat er groeit en bloeit. Een strakke regie voor de tuin werkt lang niet altijd. Loslaten is ook een kunst en je hebt wat lef nodig.”

Diversiteit

,,Geen gif of bestrijdingsmiddelen gebruiken, maar bijvoorbeeld planten neerzetten waar de luizen op gaan zitten. Met bestrijdingsmiddelen verhinder je de natuurlijke cyclus. Je bestrijdt niet alleen de ongewenste beestjes maar maakt ook het voedsel voor de andere insecten doodt. Niet te gauw ingrijpen. We zagen tuinen waar mensen bewust brandnetels laten staan voor de vlinders of net begonnen zijn met de aanleg van een tuin voor de vlinders. Ook zagen we prachtige tuinen met bloeiend zevenblad. Zevenblad wordt ook wel ’tuinmansverdriet’ genoemd. Tuinen die niet alleen een privé functie hebben maar waar door meer mensen aan gewerkt wordt en van gegeten wordt. Tuinen in de publieke ruimte die de veelheid aan alles wat er bloeit laten zien. Ook beginnen tuinders met waterinfiltratie. Met de soms hevige regens van de afgelopen jaren groeit ook het bewustzijn dat iedere tegel die uit de tuin gehaald wordt een belangrijke bijdrage levert om wateroverlast te voorkomen. Het regenwater kan dan beter de grond in.”

Geen groene vingers?

,,Duidelijk is dat het altijd wat tijd kost als je een tuin hebt. Maar het kan best met weinig inspanning,” meent de jury. In september deelt de jury haar bevindingen met de tuinders.

Op de foto:
Wiek de Keijser bekijkt een klimplant in de tuin van Petra Fillet. (Foto: Ans Pelzer)