Hebben jongeren nog kans op een woning?

Castricumse starter laat noodkreet horen

Castricum – Daan Zonneveld vraagt zich af of er in Castricum nog ruimte is voor jongeren en startende gezinnen, omdat de nieuwbouw gericht zou zijn op welvarende mensen. Hij uitte zijn bedenkingen in een brief die een paar weken geleden in deze krant werd gepubliceerd. Een aantal vertegenwoordigers van politieke partijen en de wethouder Ruimtelijk Ontwikkeling en Wonen geven hierop een reactie.

De jonge briefschrijver groeide, evenals zijn ouders en grootouders, op in Castricum en wil graag met een modaal inkomen overgaan tot de aankoop van een leuke en betaalbare woning in zijn dorp. Hij legt in zijn brief uit waarom dit vrijwel niet mogelijk is: ,,Ik krijg steeds meer het gevoel dat alle nieuwbouwprojecten zijn gericht op de wat meer bedeelden onder ons. En als er appartementen uit het goedkopere segment worden aangeboden, zoals op de plek van het oude postkantoor, betaal je voor een studio van 50 m2 zonder slaapkamer bijna tweehonderdduizend euro. Ook krijg ik het gevoel dat de gemeente projectontwikkelaars de vrije hand geeft om dit soort dingen te doen. Dus is er nog wel kans voor Castricummers die hier graag willen blijven wonen?”

Gemiste kans

Deze prikkelende brief was een mooie aanleiding om aan wat volksvertegenwoordigers te vragen of zij de geschetste problematiek (h)erkennen. Harold Ebels zegt namens D66: ,,Er is een overduidelijke mismatch tussen vraag en aanbod op de Castricumse woningmarkt. De briefschrijver signaleert dat haarscherp. Dit geldt zowel kwantitatief als kwalitatief: er komen te weinig woningen beschikbaar en voor bepaalde doelgroepen – met name kleine huishoudens (zowel starters als senioren) – geldt dat nog in versterkte mate.

De fractie van D66 in Castricum maakt zich al jarenlang sterk voor het bouwen van meer woningen in het algemeen en meer sociale huurwoningen in het bijzonder. Jammer genoeg denken niet alle fracties er zo over. Op voorstel van het college stemde een raadsmeerderheid ten aanzien van het project Romeo & Julia in met een deel sociale koopwoningen, in plaats van sociale huurwoningen. D66 was teleurgesteld, want met een bescheiden inkomen krijg je een aankoopbedrag van 200.000 euro simpelweg niet gefinancierd. Wel kassa voor de projectontwikkelaar! Een gemiste kans dus.”

Mopperen

Ook over het project Startingerweg in Akersloot is D66 niet tevreden: ,,Het college pronkt met 26% sociale woningen, maar feitelijk gaat het slechts om 18%. Het verschil betreft de sociale koopwoningen, die verre van ‘sociaal’ en ‘financieel bereikbaar’ zijn. Pas na een raadsmotie van linkerzijde zag het college gelukkig in dat bij het project Kaptein Kaas wel 26 sociale huurappartementen moeten worden meegenomen. De bouw van 48 sociale huurwoningen op Duin en Bosch, waar de raad eind 2017 groen licht voor gaf, moet nog steeds beginnen.

Kortom, er valt heel wat te mopperen over de volkshuisvestelijke prestaties van dit college. Natuurlijk gelden stikstofproblematiek en lange bestemmingsplanprocedures hier en daar als valide excuus. Al met al is de fractie van D66 blij dat enkele grotere bouwprojecten, die al heel lang in de pijplijn zitten, nu concreet worden. Tegelijkertijd zijn we kritisch op de inzet van het college en het veronachtzamen van het belang van sociale huurwoningen.”

Brief sturen

Namens GroenLinks laat Machiel Postma het volgende weten: ,,De oproep van Daan Zonneveld komt geen moment te vroeg. Het is alles of niets voor een hele generatie woningzoekenden. Wethouder Slettenhaar kent een beperkte taakopvatting als het gaat over volkshuisvesting. Hij kan veel meer betekenen dan hij nu doet. In ieder geval moet de gemeente zelf grond aankopen, waardoor er meer zeggenschap is over welke woningen er gebouwd worden. Nu loopt de gemeente aan de leiband van projectontwikkelaars. In Den Haag roept de premier jongeren op tot revolutie. Dit is het moment voor jongeren om van zich te laten horen en daarom roept GroenLinks alle jongeren, die hier een betaalbare woning zoeken, op om een brief te sturen aan de wethouder!”

Teveel eisen

Het uitblijven van bedoelde woningen is ook Roel Beems van CKenG een doorn in het oog: ,,Er wordt simpelweg te weinig gebouwd ten behoeve van doorstroming en voor de starters in Castricum. Dat heeft een aantal oorzaken. In de eerste plaats heeft de gemeente nauwelijks eigen grondposities. Dan ben je voor ontwikkelen van locaties aangewezen op de initiatieven van derden. Wat CKenG betreft zou het gemeentebestuur een veel actiever grondbeleid moeten voeren.

Daarnaast heeft de gemeenteraad teveel noten op zijn zang en stelt zelf teveel eisen aan ontwikkelingen. Iemand die wil ontwikkelen heeft nu al te maken met allerlei klimaatopgaven en factoren als gasloos en energieneutraal. Het gebouw mag niet te hoog, niet te breed en er moeten veel parkeerplaatsen worden gerealiseerd. Door de optelsom van al die eisen wordt nieuwbouw voor kopers, en dus vooral voor de starters, onbetaalbaar. Ik wil nog wel even zeggen dat CKenG blij is dat er in deze collegeperiode onder de huidige wethouder meer beweging en perspectief komt dan in het voorgaande decennium. Het is zaak dat raadsfracties daarin meebewegen.”

Buitengebied

Beems verklaart de scheve situatie als volgt: ,,Als er al wordt gebouwd, is dat vaak in een prijscategorie die onhaalbaar is voor starters. Gevolg is dat de nieuwbouwwoningen worden gekocht door instroom uit bijvoorbeeld Amsterdam en dat Castricumse jongeren noodgedwongen vluchten naar Alkmaar en noordelijker. CKenG vindt dat een ongewenste ontwikkeling, ook omdat daarmee de sociale cohesie uit onze lokale samenleving verdwijnt.”

En over mogelijke locaties merkt hij op: ,,CKenG is de enige partij die wil bouwen aan de randen, dus in het buitengebied. Daar ligt de ruimte en het is over het algemeen goed zaken doen met een boer die zijn grond geheel of gedeeltelijk wil verkopen. De rest van de fracties blokkeert dat en droomt van inbreiding. Maar dat is ingewikkeld, omdat je dan te maken hebt met locaties die in handen zijn van anderen en vaak zelfs van meerdere eigenaren. Kijk naar het Kooiplein. Ontwikkelen wordt dan een traag, lastig en duur traject.”

Reactie wethouder

Paul Slettenhaar ziet zichzelf, ondanks de kritiek vanuit de raad, als de brenger van goed nieuws: ,,De locatie van het oude postkantoor was nog maar het begin, want we gaan nog veel meer goedkope woningen voor starters bouwen. Samen met woningbouwcorporatie Kennemer Wonen is er de afgelopen twee jaar een aantal projecten geïnitieerd die de komende jaren worden opgeleverd. Naast de 48 sociale huurwoningen in Castricum op Duin en Bosch en de 26 sociale huurappartementen op de locatie Kaptein Kaas van de Zanderij, worden er in Akersloot aan de Startingerweg (fase 2) 16 sociale huurwoningen gebouwd en op de plek van jachthaven Laamens nog eens 36. Dit project is echter nog niet helemaal rond, omdat het niet in zijn geheel voldoet aan de voorwaarden van de gemeenteraad.”

De wethouder zegt over de toewijzing: ,,De woningen bij Kaptein Kaas zijn beschikbaar voor starters, mits zij aan de eisen voldoen die daarvoor gelden qua inkomen en dat zij volgens het verdeelsysteem hierop aanspraak kunnen maken.” Verder noemt Slettenhaar de fel bekritiseerde flexwoningen en plan Zuid III in Akersloot nog als mogelijkheden voor jongerenhuisvesting. De gemeente neemt sociale koop, waar het in de brief van Daan Zonneveld eigenlijk om draait, volgens de wethouder ook mee in diverse plannen. Exacte aantallen zijn daar nog niet van aan te geven. Voor het laatste voorbeeld daarvan moeten we alweer terug naar juni 2014, toen aan de Henri Dunantsingel het fraaie project Villa Rotonda met 48 appartementen voor starters werd opgeleverd. Bij de opening zei directeur Tromp van Kennemer Wonen toen niet voor niets: ,,Zoiets moois zullen we waarschijnlijk nooit meer kunnen realiseren.” (Tekst: Hans Boot)

Op de foto:
Villa Rotonda, het voorlopig laatste project voor de Castricumse starters. (Foto: Hans Boot)