Castricum – Het eerder dit jaar nieuw aangetreden college van burgemeester en wethouders heeft de eerste conceptjaarbegroting van deze bestuursperiode naar de gemeenteraad gestuurd. De begroting voor 2023 is sluitend, maar een vetpot is het niet. Met de gemeentelijke financiën is volgend jaar een bedrag van ruim tachtig miljoen euro gemoeid en daar blijft volgens de berekeningen slechts 220.000 euro van over. Wethouder Roel Beems (Financiën) concludeert: ,,Dat biedt weinig ruimte om aan de knoppen te draaien.’’
Door Raimond Bos
Gemeenten zijn voor het grootste deel van hun inkomsten afhankelijk van de bijdrage die de Rijksoverheid levert. Ter vergelijking: ruim 57,8 miljoen euro komt op die manier binnen, terwijl uit lokale heffingen ruim 18,4 miljoen verkregen wordt. Dit zijn bijvoorbeeld de opbrengsten van de onroerendezaakbelasting (OZB), de baten uit de afvalstoffenheffing en diverse opbrengsten uit leges. Dat de inwoners van de gemeente Castricum ook in het komende jaar een wat hogere aanslag voor lokale heffingen zullen krijgen, staat vast. Beems is er echter trots op dat die verhoging beperkt is gebleven. Afgesproken is dat het OZB-tarief niet verhoogd wordt, met uitzondering van een inflatiecorrectie. Daarvoor hanteert het college een percentage van 6,1 procent, terwijl inmiddels duidelijk is dat de inflatie over heel 2022 waarschijnlijk boven de tien procent zal uitkomen. De wethouder wijst erop dat er ook gemeenten zijn waar tot een verhoging van twintig procent of zelfs nog meer is besloten.
Onzekere tijd
Voor iedereen is het momenteel in velerlei opzicht een onzekere tijd. De gemeenten vormen hierop geen uitzondering. De effecten van de coronacrisis, de oorlog in Oekraïne, de voortdurend stijgende energieprijzen en de ongekend hoge inflatiecijfers zorgen ervoor dat velen het moeilijk hebben. Beems: ,,Dat beïnvloedt ook de gemeenten. Organisaties als de GGD en de Veiligheidsregio hebben te maken met kostenstijgingen, die ze aan ons doorberekenen.’’ Het oplossen van deze financiële crisis is met name een taal voor de Rijksoverheid, maar het raakt de gemeenten wel. Beems: ,,Als gemeente moeten we ervoor zorgen dat we de regelingen die er zijn zo bereikbaar mogelijk maken. We moeten mensen de weg wijzen, zodat ze weten waar ze terecht kunnen voor extra steun.’’ De gemeente heeft de mensen met de laagste inkomens goed in beeld, maar door de recente ontwikkelingen ontstaat ook armoede in de huishoudens met een inkomen in het middensegment. In het bereiken van deze doelgroep en het verwijzen naar mogelijkheden voor een tegemoetkoming is een belangrijke rol voor de gemeente weggelegd.
Kop koffie
Dat de OZB in Castricum met 6,1 procent stijgt, wil niet zeggen dat iedereen ook exact dat percentage extra zal moeten gaan betalen. Dit is afhankelijk van de persoonlijke situatie en verschilt dus per huishouden. Beems: ,,Voor een gemiddeld huishouden in een woning van gemiddelde waarde komt het neer op een verhoging van 21 euro in 2023. Dat is ongeveer 1,75 euro in de maand en dus minder dan de prijs van één kop koffie.’’ De afvalstoffenheffing en rioolheffing gaan ook iets omhoog, maar daar is de stijging gemiddeld 2,4 procent. Bovendien heb je als inwoner de hoogte van de afvalstoffenheffing deels zelf in de hand, omdat de heffing samenhangt met de hoeveelheid aangeboden afval.
Investeringen
Blij is de wethouder met de investeringen die ondanks alles in 2023 kunnen worden gedaan. In de komende jaren zet de gemeente Castricum per jaar 400.000 euro in voor woningbouwprojecten en ook wordt extra geld vrijgemaakt om de gemeente verder te vergroenen. Waar men aanvankelijk 185 nieuwe bomen per jaar wilde planten, is ervoor gekozen om dat aantal op te trekken tot vijfhonderd bomen per jaar. Ook het bestrijden van eenzaamheid staat hoog op de agenda. Verder komt er onder meer een onderzoek naar de mogelijkheden voor een nieuwe gezamenlijke accommodatie voor de sportverenigingen in Akersloot en zal het gebied rond de strandopgang opnieuw ingericht worden.
Revitaliseren dorpscentrum
Het revitaliseren van het centrum van Castricum staat eveneens in de planning. Het college trekt hiervoor vanaf 2024 jaarlijks 65.000 euro uit. De wethouder legt uit dat dit nodig is, onder meer omdat hij in de komende jaren meer inwoners en meer toeristen in Castricum verwacht. Beems: ,,Volgens de Commissaris van de Koning zullen er in 2030 ongeveer een half miljoen mensen meer wonen in Noord-Holland. Dat is een stijging van bijna twintig procent. Zelfs als het aantal inwoners Castricum maar met tien procent zou stijgen, zijn dat nog altijd een paar duizend mensen erbij. Je ziet ook dat mensen minder vaak naar het buitenland reizen voor een vakantie door de problemen op Schiphol, doordat men vliegschaamte heeft of omdat men het simpelweg niet meer kan betalen. Dan is recreëren in de eigen regio een betaalbaar alternatief. Bakkum is het nieuwe Benidorm! We kunnen dan niet achterblijven met het ontwikkelen van het centrum van Castricum. Je kunt niet acht jaar lang alleen maar op de winkel passen, zonder te investeren.’’
Gemeenteraad aan zet
Het college heeft in de conceptbegroting de hoofdlijnen voor het beleid in de komende jaren uitgezet. Inmiddels zijn ook de effecten van de zogenoemde septembercirculaire van de rijksoverheid doorgerekend. Deze cijfers werden pas bekend nadat de conceptbegroting was opgesteld en laten zien dat volgend jaar waarschijnlijk niet 220.000 euro zal overblijven, maar 478.000 euro. In 2025 wordt zelfs een overschot van 1,6 miljoen euro verwacht, maar dat geld zal in 2026 hard nodig zijn, want daar staat vooralsnog een tekort van ruim 4,4 miljoen euro in de boeken. Hierbij geldt wel een voorbehoud: het is nog steeds niet duidelijk hoeveel geld de rijksoverheid voor dat jaar zal gaan uitkeren. Voor het verder invullen van de details voor volgend jaar is nu de gemeenteraad aan zet. Op 3 november debatteren de raadsleden over de cijfers, een week later nemen ze een besluit en wordt de gemeentelijke begroting definitief vastgesteld.