Cor (70) vindt zijn balans in het verzamelen van weegschalen

Foto boven:
Cor Kerssens verzamelde de afgelopen jaren zo’n vierhonderd weegschalen. Foto: Henk de Reus

Akersloot – Er zijn mensen die hun hobby vinden in het verzamelen van postzegels, munten, voorwerpen of boeken. Cor Kerssens (70) is zo’n verzamelaar. Alleen zijn de voorwerpen die hij bij elkaar scharrelt niet alledaags. Cor verzamelt namelijk weegschalen. Hoe komt iemand tot zoiets? De redactie legde hem deze vraag voor.

Door Henk de Reus

Als je de woning van Cor binnenkomt merk je meteen dat je niet alleen met een verzamelaar, maar ook met een kunstenaar te maken hebt. Aan de wand hangen zelfgemaakte schilderen met dito lijsten. Cor blijkt niet onverdienstelijk te schilderen. De smeedijzeren schilderijlijsten aan de wand maakt hij zelf. Ze passen perfect bij de beeltenis op het doek. Zo ook de lijst om de beeltenis van het Twentse boerenechtpaar Pake en Beppe, waarin Cor een schepje en een knipschaar heeft verwerkt. Op deze wijze weet Cor kunst en handenarbeid op artistieke wijze te combineren. In de kamer hangen twee schemerlampen. Ze zijn via een katrol en een ketting opgedeeld. Aan weerskanten zijn paardenhoeven bevestigd waarin een lampje staat. Cor: ,,De paardenhoeven komen van een slachterij. Ik kookte ze uit en gaf ze een tweede leven.”

Tweede leven

Voor we aan tafel schuiven neemt Cor de verslaggever mee naar buiten omdat hij deze graag zijn ‘gezin’ wil voorstellen. Je vraagt je af wat deze op een koude decemberdag buiten te zoeken hebben. Het antwoord volgt snel. Buiten worden we begroet door vier ijzeren, respectievelijk gietijzeren mensfiguren. Het lijken een soort robots. Een eveneens uit oud ijzer samengestelde hond houdt hen gezelschap.

Het uit oud ijzer en gietijzer vervaardigde ‘gezin’. Foto: Henk de Reus

,,Dit is mijn familie”, zegt Cor. ,,Ik stel ze even voor. Links staat Lange Jan, daarnaast staan Gerda, Gert-Jan, Jada en hondje Pip.” Als Cor het verbaasde gezicht van de verslaggever ziet begint hij te lachen en loopt hij op de ijzeren figuren af. Cor legt uit: ,,Ik heb vroeger als constructie bankwerker/lasser gewerkt en zag dat er veel oud ijzer werd weggegooid. Ik vond dit zonde en kwam op het idee om het met wat creativiteit een tweede leven te geven. Zo kwam ik op het idee om van de resten schilderijlijsten en mensfiguren te maken.”

Hij gaat voor Lange Jan staan en legt uit hoe hij deze in elkaar heeft gezet. ,,De van smeedijzertangen gemaakte armen zijn beweegbaar. De bovenbenen zijn de veren van een oude Volvo. Gerda’s gezicht is gemaakt van het deurtje van een oude potkachel, terwijl haar armen in een eerder leven de zwengels van een waterpomp waren. Het lijf van waakhond Pip is gemaakt van aan elkaar gelaste hoefijzers.”

Iets verderop hangt een fietsje tegen de schuur. De bagagedrager is gemaakt van een slootzeis, de velgen waren ooit de sprokkelwielen van een bulldozer. Het zadel is een oude mestvork (je kunt er beter niet op gaan zitten) en voor de koplamp en de spaken zijn hoefijzers gebruikt. Cor: ,,Als ik een stuk oud ijzer tegenkom zie ik er al direct een arm, een oor, of een gezicht in.” We nemen een kijkje in de ruimte waar al het ijzerafval is opgeslagen. De schuur van ‘Malle Pietje’ is er heilig bij. In tegenstelling tot de laatste, die alleen van alles verzamelde, geeft Cor het een nieuwe functie, waardoor het weer helemaal tot zijn recht komt.

Een uit hoefijzers, een slootzeis en sprokkelwielen samengestelde fiets. Foto: Henk de Reus

Kruis

Dat Cor een ‘handige Harry’ is weten ze intussen wel in Akersloot. Toen het gietijzeren kruis eens van de muur van de begraafplaats viel en in meerdere stukken was gebroken haalde men Cor erbij. Waar anderen geen kans zagen om het te repareren en het woord ‘schroot’ al in de mond namen, keek Cor er nog eens goed naar. Op dat moment dacht hij alleen een mogelijkheid te zien om van het gebroken kruis een fiets te smeden. Maar met de angst in het achterhoofd om dan later niet tot het Hiernamaals te worden toegelaten deed hij toch maar eerst een poging om het kruis te repareren. En warempel, met de ‘Hand van God’ lukte het hem ook nog. Het hangt nog steeds aan de muur van de kerk en voor Cor gloort er straks weer een sprankje hoop in het huis van de Schepper.

Weegschalen

Weer binnen drinken we samen koffie. Een weegschaal, midden op de tafel, scheidt ons van elkaar. Het bruggetje naar Cors tweede passie – het verzamelen van oude weegschalen – is snel gemaakt.

Weegschalen in alle soorten en maten. Foto: Henk de Reus

Cor vertelt dat hij vanaf zijn jeugd al een fascinatie voor weegschalen heeft. ,,Toen ik als jochie van tien van school naar huis fietste zag ik door de ramen van de groenteboer een weegschaal staan. Ik had er direct iets mee. Weegschalen hebben allemaal een eigen verhaal, een eigen uitstraling en zijn vaak generaties gebruikt. Ik had destijds alleen het geld niet om ze te kopen. Tien jaar terug begon ik pas met het verzamelen. Toen mijn vrouw acht jaar terug overleed had ik er twaalf staan. Toen zij wegviel zocht ik naar nieuwe doelen en gaf ik het verzamelen een nieuwe impuls. Ik haalde ze bij kringloopwinkels en kofferbakmarkten vandaan, maar kreeg ook weegschalen aangeboden van particulieren die aan het opruimen waren. Ik word blij van de verzameling.”

Deze bestaat inmiddels uit vierhonderd weegschalen. Als we de eerste slaapkamer ingaan is het eerst even schrikken want direct om de deur staat een schilderij van een levensgrote Gorilla. Het toont meteen het niveau waarop Cor de schilderskwast hanteert. Als Cor Bokita naar een andere slaapkamer heeft verbannen wordt de verzameling weegschalen zichtbaar. Op de stellages aan de wanden staan ze in alle soorten: brieven-, personen-, winkel-, huishoud en ‘Vrouwe Justitia’ weegschalen en zelfs een apothekersweegschaal. Cor: ,,Voor elk doel en voor elke bedrijfstak werden vroeger weegschalen gemaakt. Ze zijn gemiddeld 80 jaar oud”. Cor neemt een oude Berkel weegschaal in zijn handen en toont deze aan de verslaggever. Als deze naar de leeftijd ervan vraagt luidt het antwoord ‘Eind 1800’. Gevraagd naar het precieze jaartal moet Cor het antwoord schuldig blijven. Nou ja, we zullen zijn antwoorden maar niet op een goudschaaltje wegen.

Cor weet kunst en handenarbeid op artistieke wijze te combineren. Foto: Henk de Reus

Waarde

Cor heeft geen idee wat zijn verzameling waard is. Dit heeft ook niet zijn interesse. Maar wat gebeurt er als hij er niet meer is? Daar heeft Cor nog niet over nagedacht. Het is geen man van wikken en wegen. Cor: ,,Tegen die tijd zien we wel weer. Ik denk dat de pareltjes naar het Weegschaalmuseum zullen gaan. De rest zal wel bij het schroot belanden. Voorlopig geniet ik nog van m’n verzameling.” Als we Cor kunnen geloven gaat hij de komende dertig jaar vrolijk door met verzamelen en blijft hij het ijzer smeden als dit heet is.