Castricum – De duinen in onze omgeving zijn uniek vanwege de biodiversiteit. Dat zegt boswachter Wouter Bol van PWN, die vrijwel dagelijks in het gebied te vinden is. Hij licht toe: ,,We monitoren ontwikkelingen en als het nodig is sturen we bij.’’
Door Ans Pelzer
Wouter Bol (39) werkt sinds vijf jaar bij PWN. ,,Het monitoren van ontwikkelingen van onder andere diverse insectensoorten, vogels en vlinders is een van mijn taken. Door te monitoren kunnen we zien hoe de soorten zich ontwikkelen. We kijken bijvoorbeeld naar de dagvlinders en brengen in kaart hoe het met ze gaat. Dat heeft in de eerste plaats een signalerende functie, om te zien of een bepaalde soort verdwijnt of een achterstand oploopt. Daarna kunnen we de oorzaak aanpakken door maatregelen te treffen. We leggen bijvoorbeeld stuifduinen (opnieuw) aan. Die stuifduinen zijn goed voor vlinder- én andere soorten in het duin. Sommige soorten worden minder beïnvloed door klimaatverandering, zoals de kleine wintervlinder. Dat is een van de vlinders die verantwoordelijk is voor de rupsenpiek in het voorjaar. De wintervlinders zorgen ervoor dat vogels als de koolmees en de bonte vliegenvanger aan extra veel voedsel kunnen komen.’’
Temperatuurstijging
Door stijging van de temperatuur zijn de rupsen al actief voordat de eieren van koolmezen – en andere soorten die afhankelijk zijn van de rupsen – uitkomen. Dan missen deze soorten de rupsenpiek en kunnen zo veel moeilijker hun jongen grootbrengen. Daarnaast hebben de rupsen op deze manier minder natuurlijke vijanden. Ze kunnen schade veroorzaken aan eiken doordat ze de bomen eerder belasten met hun vraat. Door de stijging van de temperatuur komen de vlinders al uit voordat er blad aan de eikenbomen zit. Dan zijn er minder rupsen en hebben de jonge vogels ook niet genoeg voedsel. Andere vijanden van de kleine wintervlinder zijn bepaalde soorten sluipwespen. Deze wespen leven op hun beurt vooral van rupsen. Door gebruik van pesticiden kunnen sluipwespen lokaal uitsterven. Dan krijgen de rupsen nog meer vrij spel. PWN kijkt wat nodig is om dit om dit soort ontwikkelingen te keren of te voorkomen.
Zandverstuivingen aanbrengen
Wouter: ,,Het aanbrengen van stuifduin doen we op verschillende manieren. Deze stuifduinen zijn van levensbelang voor onder andere allerlei keversoorten. Door het verstuiven en verplaatsen van zand vindt er voortdurend verjonging van de vegetatie plaats. Heel veel soorten profiteren daarvan. Veel loopkevers zijn uniek voor dit duingebied. Door de verstuivingen kunnen ze beter bij zaden van plantjes komen, waarmee ze weer larven groot kunnen brengen. In de buurt van Castricum maken we duinen die vroeger stoven en nu dichtgegroeid zijn weer open. Ook kleinschaliger maken we zandplekjes. We zien nu goed welke soorten er terugkomen. De donkere kustkruiper bijvoorbeeld is een kever uit de familie van de loopkevers die we nu weer vaker zien. Kevers vervullen ook hun rol in het ecosysteem. De larven eten de wortels helmgras zodat niet alles vol komt te staan met alleen maar helmgras en dat helpt weer andere plantensoorten.’’
Superleuk werk
,,Ik vind het zo leuk om alles uit te pluizen in het duin en heel veel te weten te komen over wat er kruipt en vliegt. Interesse in de natuur had ik altijd al. Ik ben mijn studietraject begonnen met de hbo-opleiding plattelandsvernieuwing in Delft. Daarna heb ik een master gedaan in Wageningen. Toen ik mijn baan bij PWN kreeg zijn we naar deze regio verhuisd. Het is hier mooi wonen en dicht bij de natuur, maar soms mis ik de reuring van de grote stad en mijn vrienden daar wel. Ik was altijd al met monitoring bezig, ook in Den Haag waar ik eerder woonde. Daarom was de vacature bij PWN voor een boswachter met de portefeuille monitoring ook een mooie toevalstreffer. Mijn werk is heel divers; ook handhaving maakt er een klein deel vanuit. Dan gaat het vooral om loslopende honden, mensen die buiten de paden lopen en broedgebieden verstoren. En och, soms wordt er wel eens iemand boos, maar meestal begrijpen mensen het wel.’’ (Foto: aangeleverd)