Benjamin (13) leest geen noten, maar is een virtuoos op de piano

Castricum – Benjamin Zoon (13) maakte eind 2021 bij toeval kennis met de piano en speelt inmiddels met gemak moeilijke muziekstukken van Franz Liszt. Gedrevenheid, geduld en doorzettingsvermogen hebben hem zo ver gebracht. Zijn vingers vliegen op onnavolgbare wijze over de pianotoetsen. Hij kan geen muzieknoten lezen en speelt alles uit zijn hoofd.

Door Henk de Reus

Op het laatste Castricum UIT Festival speelde Benjamin een kwartier durende sonate (‘Dante Sonata’) van Franz Liszt. Onverstoorbaar zat hij op zijn kruk en liet de vingers in een razendsnel tempo over het toetsenbord gaan. Voorbijgangers en het geluid van een iets verderop spelende popband haalden hem niet uit zijn concentratie. Hij speelde het stuk foutloos, hoewel hij pas tweeëneenhalf jaar terug met pianospelen is begonnen. Reden om Benjamin op te zoeken en hem te vragen hoe hij in zo’n korte tijd zo ver is gekomen.

Z’n ouders hebben tot een paar jaar terug nooit gemerkt dat hun zoon, die het tweede leerjaar mavo aan het Jac. P. Thijsse College volgt, muzikale aspiraties had. Benjamin: ,,Tijdens de muzieklessen in het eerste leerjaar moesten we een liedje op de piano spelen. Het resultaat zou met een cijfer worden beoordeeld. Ik scoorde hierbij best hoog. Het gaf mij een kick en het leek mij leuk om beter piano te leren spelen.’’

TikTok-liedje

Benjamin werd kort hierna getriggerd door een liedje op TikTok, de app die sociale media en muziek combineert. Het leek Benjamin leuk om dit liedje zelf ook te kunnen spelen. Zijn vader Peter had nog een keyboard staan waar hij weinig mee deed. ‘Mooi om mee te beginnen’, dacht Benjamin. Omdat hij geen noten kan lezen moest hij naar een andere oplossing zoeken om zich het liedje eigen te maken. ,,Speciaal voor dummy’s waren de pianotoetsen in de video voorzien van een cijfer. In het liedje waren deze cijfers in plaats van noten opgenomen. Als je de toets met het juiste cijfer aansloeg klonk het goed. Ik heb de video heel wat keer bekeken en door het vele oefenen leer je ’n beetje welke klank bij welke toets hoort. Zodoende ontstaat het gevoel langzaamaan.’’ Het lukte hem goed om het liedje onder de knie te krijgen en hij raakte besmet met het pianovirus.

Benjamin speelde tijdens het afgelopen Castricum UIT Festival zonder bladmuziek moeiteloos een kwartier durende sonate van Franz Liszt. (Foto: Henk de Reus)

La Campanella

Benjamin vond dat het tijd was om de lat voor zichzelf wat hoger te leggen. Hij zag op een YouTube filmpje het pianostuk ‘La Camponella’ van Franz Liszt voorbijkomen. Dit leek hem wel een leuke nieuwe uitdaging. Hij vergat even dat zelfs geoefende spelers over dit stuk struikelen. Maar als Benjamin ergens voor gaat dan doet hij dit voor de volle 100 procent. En… hoe moeilijker, hoe leuker de uitdaging. Deze keer waren de toetsen niet van cijfertjes voorzien. Benjamin: ,,Ik heb de video eindeloos bekeken, stopgezet, weer terug gekeken, et cetera. Omdat ik geen noten kan lezen moest ik het stuk beetje bij beetje uit mijn hoofd zien te leren. Ik kreeg hierdoor wel steeds meer feeling.’’ Benjamin heeft het voordeel dat hij over engelengeduld beschikt.

Elektrische piano

Tijdens het instuderen van het muziekstuk deed zich echter een probleem voor. Het keyboard was te klein en bevatte te weinig toetsen om alle octaven die in het stuk voorkomen te kunnen spelen. Zijn ouders zorgden ervoor dat er een elektronische piano kwam zodat Benjamin zich verder kon ontwikkelen. De piano werd z’n maatje en op zijn kamer oefende Benjamin net zo lang totdat hij het stuk helemaal uit zijn hoofd kon spelen. Na drie maanden lukte hem dit wonderwel goed en mocht hij het tijdens het eerste UIT Festival Castricum (2022) ten gehore brengen, deze keer op een echte piano. Toeschouwers verwonderden zich er toen al over hoe iemand van (toen nog) twaalf jaar zo goed kon spelen. Muisstil was het.

Trots

Benjamins ouders zijn uiteraard trots op de prestaties van hun zoon. Maar wat vindt Benjamin van zichzelf? Hij is bescheiden en oogt wat verlegen. Het woord ’trots’ zal niet zo gauw uit zijn mond komen, maar als hem wordt voorgehouden wat hij in korte tijd al heeft bereikt en hoe uniek dit eigenlijk is geeft hij schoorvoetend toe toch wel ’n beetje trots op zichzelf te zijn.

Toekomst

Sinds 2022 krijgt Benjamin pianoles bij Stichting Toonbeeld. Zijn grote voorbeeld is de Russische pianist Arkadi Volodos, maar dan noem je wel wat op. Sinds kort krijgt hij elke zaterdag aan het Conservatorium les in het lezen van noten. Als hij dit beheerst start hij volgend jaar met de jeugdopleiding aan het Conservatorium.

Wat hij uiteindelijk wil bereiken weet hij op dit moment nog niet. ,,Het lijkt me wel leuk om later op een van de treinstations piano te spelen.’’ We gaan hem in de toekomst zeker ook bij andere gelegenheden zien en horen want als je het talent hebt om in zo’n korte tijd al zo ver te komen dan zit er nog veel meer potentie in. Dat Benjamin het in zijn vingers heeft lijdt geen enkele twijfel!