Thuiszitter: theaterproducent Marijke van der Zee

Veel mensen zitten nog steeds thuis. Hoe doen de inwoners van Castricum dat? Wat zijn de dagelijkse zorgen en welke hoop hebben we voor de toekomst? Dit keer: theaterproducent Marijke van der Zee. Zij zit zonder inkomen door de coronacrisis.

,,Sinds 12 maart staat alles stil. De theaters zijn gesloten en muziekgezelschappen hebben geen werk. In gewone tijden werk ik ook vanuit huis maar dan ben ik vaak onderweg. Gesprekken voeren met theaters en acteurs en voorstellingen bekijken. Sinds de maatregelen heb ik de eerste weken alleen vanuit huis geprobeerd de boel te redden. De laatste weken ga ik weer wat vaker erop uit om te overleggen.” De boel redden ,,We zitten allemaal zonder inkomen; de acteurs, de theaters en natuurlijk ook de producenten zoals ik. We hebben niet een beetje inkomen maar helemaal niks. Bij de gesubsidieerde theaters lopen de salarissen wel gewoon door.

Iedereen probeert vanaf de eerste dag voorstellingen door te schuiven. Het is een onrustige race: eerst probeerden we allemaal voorstellingen naar de zomer te verplaatsen, toen weer naar het najaar 2020, dan weer voorjaar 2021. Nu ben ik al voorstellingen aan het doorzetten naar 2022 omdat 2021 al volgeboekt is. We werken allemaal hard en er is een ongelooflijke onrust. Iedereen zit in de overlevingsmodus en probeert nog wat te verdienen. Dat maakt mensen er niet altijd aardiger op.”

Regeling

,,Na weken wachten ligt er sinds kort een advies van een commissie van wijzen, aangesteld door de Nederlandse Associatie van Podiumkunsten. In dat advies staat dat een deel van de kosten betaalt moet worden aan de podia en producenten. Dat advies is tamelijk vrijblijvend. Voor de artiesten is niets geregeld. Als er voorstellingen doorgaan met een beperkt aantal bezoekers, werken de acteurs voor een habbekrats. De garantiebedragen voor hen en mij zijn bijzonder laag. De theaters leggen de risico’s voor een groot deel bij de gezelschappen. Een van ‘mijn’ acteurs, Frans van Deursen, speelt de komende weken met vier muzikanten voor een garantiebedrag van een kleine 400 euro. Daar moeten dan nog de onkosten vanaf, dus er blijft niks over. Als er niet genoeg kaarten verkocht worden wordt het ook zo weer afgezegd. Dan hebben we daar al allemaal heel veel tijd en energie in zitten.”

De crisis door

,,De eerste maanden kon ik gebruik maken van de TOZO (Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers) voor inkomen. Hopelijk blijft deze regeling nog even bestaan. Van september tot en met januari is er ook heel weinig inkomen te verwachten. Gelukkig heb ik zelf wel reserves opgebouwd dus ik kan het wel even uitzingen. De onrust in het werk blijft. Wanneer kunnen we starten? Welke theaters gaan wel of niet open? Een uitzondering vormt de Kleine Komedie. Die heeft besloten tot volgend jaar dicht te gaan.”

‘Creatief en veerkrachtig’

,,Telkens ben ik weer aangenaam verrast door de veerkracht van de acteurs. We blijven nieuwe plannen en voorstellingen maken. Heel veel acteurs werken uit liefde voor hun vak ook tegen coronatarief. Dat is echt heel weinig. Voetballegende Sjaak Swart bijvoorbeeld komt zijn verhaal toch vertellen. Wel alleen in de regio rondom Amsterdam maar dat heeft vooral met zijn leeftijd te maken. Hans Dagelet maakt met zijn gezin een coronaproof voorstelling en er zijn ook leuke jeugdvoorstellingen. Veel acteurs belanden in de bijstand. Wat hebben we daaraan? Dat kost de samenleving ook geld. Laten we proberen dat ze hun beroep uit kunnen oefenen! Ik vind dit ondernemerschap uitdagend en het is prachtig werk om al die bevlogen kunstenaars het podium op te helpen. Nederland is geen cultuurland. We hebben daar weinig geld voor over maar in de sector is de overheersende gedachte: we gaan door we laten ons niet kapot maken,”

Corona en Castricum

,,Sinds 1986 woon ik in Castricum en ik ben ook lokaal actief. Als vrijwilliger werk ik mee aan de programmering van Koningsduin en in het verleden heb ik ook geprogrammeerd voor Toonbeeld. Mijn kinderen zijn hier opgegroeid en nu het huis uit. Ik woon hier heerlijk. We zijn rijk met duinen, strand en zee dichtbij. In Castricum heb ik alleen van horen zeggen dat mensen besmet zijn met het virus. Van de acteurs is er een heel erg ziek geworden. Dat is schrikken. Zoals de meeste mensen hoop ik dat we gauw weer terug kunnen naar normaal.” (Tekst / Foto: Ans Pelzer)