Limmen – Op dinsdag 16 augustus is Lia Vriend-Vendel (foto) overleden. Ze was bestuurslid en medeoprichter van Stichting Oer-IJ. Bij het publiek werd ze vooral bekend door haar lezingen, cursussen, excursies en routeboekjes, met als terugkerend onderwerp het voortdurend veranderende landschap.

Lia Vriend komt uit het onderwijs. Ze gaf les aan volwassenen, onder meer op het Cornelis Drebbel-college in Alkmaar. Daarnaast richtte ze een eigen bedrijfje op: L.I.A., een afkorting die staat voor Landschappen ontdekken In een Aantrekkelijke vorm. Ze was tussen 2003 en 2013 – na de fusie van de gemeenten Castricum, Akersloot en Limmen – betrokken bij de invulling van de Landschapsdagen in de nieuwe gemeente Castricum.

Vanuit dat evenement is tien jaar geleden het burgerinitiatief genomen de Stichting Oer-IJ op te richten, een organisatie die zich breed inzet om specifiek aandacht te vragen voor de kwaliteit en kwetsbaarheid van de groene driehoek Zaanstad, Alkmaar, Velsen; het stroomgebied van het Oer-IJ, de meest noordelijke zijtak van de Rijn, die tot aan het begin van de jaartelling bij Castricum in zee uitmondde.

Ze was gefascineerd door de ontstaans- en bewoningsgeschiedenis van Kennemerland. Maar ook bezorgd, over het gemak waarmee groen buitengebied wordt opgeofferd aan ongebreidelde expansie van woningbouw, wegen en bedrijventerreinen, zonder respect voor oorspronkelijke landschapselementen die nog tastbaar aanwezig zijn.

Het Oer-IJ is verdwenen, maar de rivier heeft zijn sporen nagelaten en is in het landschap nog alom aanwezig. Het was voor Lia een missie anderen daar op te wijzen. Haar kennis te delen. Bij voorkeur op de fiets en onderweg steeds maar weer stoppend om met oude kaarten in de hand en brede armgebaren te wijzen op specifieke kenmerken van de omgeving; een subtiel hoogteverschil, een geleidelijke glooiing, een kronkelende kreek. (Foto: aangeleverd)